Ο εορτασμός της Κοίμησης της Θεοτόκου, μια από τις πιο σημαντικές γιορτές της Ορθοδοξίας, έχει τις ρίζες του στον πέμπτο αιώνα μ.Χ. Οι πρώτες μαρτυρίες εμφανίζονται περίπου την περίοδο της Γ’ Οικουμενικής Συνόδου της Εφέσου (451). Η οποία καθιέρωσε το θεομητορικό δόγμα και οδήγησε στην ανάπτυξη της λατρείας προς το πρόσωπο της Θεοτόκου.
Αρχικά, η γιορτή είχε γενικότερο θεομητορικό χαρακτήρα και ονομαζόταν «ημέρα της Θεοτόκου Μαρίας». Γιορτάστηκε για πρώτη φορά στα Ιεροσόλυμα στις 13 Αυγούστου, για να μεταφερθεί αργότερα στις 15 του ίδιου μήνα. Αρχικό κέντρο του πανηγυρισμού ήταν ένα «Κάθισμα» (ναός) έξω από τα Ιεροσόλυμα. Ενώ η σύνδεση της γιορτής με την Κοίμηση έγινε αργότερα, στον ναό της Παναγίας στη Γεσθημανή.
Η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου
Επίσης η νηστεία που προηγείται της Κοίμησης της Θεοτόκου καθιερώθηκε τον 7ο αιώνα. Αρχικά, ήταν χωρισμένη σε δύο περιόδους, μία πριν τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος και μία πριν την Κοίμηση. Τον 10ο αιώνα, οι δύο περίοδοι ενώθηκαν σε μία, διάρκειας 14 ημερών, από την 1η έως την 14η Αυγούστου.
Κατά τη διάρκεια αυτής της νηστείας, δεν καταλύεται το λάδι, εκτός από τα Σάββατα και τις Κυριακές. Μια εξαίρεση υπάρχει στη γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα (6 Αυγούστου), όπου επιτρέπεται η κατανάλωση ψαριού.
Την ημέρα της εορτής της Κοίμησης της Θεοτόκου (15 Αυγούστου), η νηστεία σταματά. Εκτός αν η ημέρα πέσει Τετάρτη ή Παρασκευή, οπότε καταλύεται μόνο το ψάρι.
Σήμερα, 14 Αυγούστου, το εορτολόγιο περιλαμβάνει:
Προεόρτια της Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Μιχαίου του Προφήτου
Χορηγούμενο
