Μεγάλο μέρος της νότιας Ευρώπης ψήνεται από ακραία ζέστη, με την Ελλάδα να βλέπει θερμοκρασίες που υπερβαίνουν ακόμα και τους 40 βαθμούς Κελσίου και την κατάσταση στην ευρωπαϊκή ήπειρο να θυμίζει την «κόλαση του Δάντη». Οι προβλέψεις θέλουν το κύμα του καύσωνα να μας απασχολεί και την επόμενη εβδομάδα όταν και θα καταγραφούν εκ νέου υψηλές θερμοκρασίες έως και 45 – 46 βαθμούς.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Κώστα Λαγουβάρδου από Δευτέρα έως Τετάρτη θα σημειωθεί μία σχετική πτώση της θερμοκρασίας ωστόσο από την Πέμπτη ο υδράργυρος θα χτυπήσει ξανά κόκκινο με θερμοκρασίες – τοπικά – έως και 45 βαθμών Κελσίου.
Την Παρασκευή η Ακρόπολη, το πιο δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο της χώρας, έκλεισε τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας για την προστασία των επισκεπτών.
Πιθανώς να σημειωθούν θερμοκρασίες ρεκόρ την επόμενη εβδομάδα, καθώς πλησιάζει ένα ακόμη κύμα καύσωνα.
Οι θερμοκρασίες «τσουρουφλίζουν» σε όλη την Ευρώπη αυτή την εβδομάδα εν μέσω μιας έντονης και παρατεταμένης περιόδου καύσωνα. Και μόλις άρχισε. Η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Πολωνία βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα μεγάλο κύμα καύσωνα, ενώ οι θερμοκρασίες του αέρα αναμένεται να φτάσουν τους 48°C στα νησιά της Σικελίας και της Σαρδηνίας – ενδεχομένως οι υψηλότερες θερμοκρασίες που έχουν καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη.
Ένας αντικυκλώνας – μια περιοχή υψηλής πίεσης – με την ονομασία Κέρβερος (που πήρε το όνομά του από το τέρας από την Κόλαση του Δάντη) που έρχεται από τα νότια προκάλεσε άνοδο της θερμοκρασίας πάνω από τους 40°C σε μεγάλο μέρος της Ιταλίας. Αυτό έρχεται μετά από μια άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού γεμάτες καταιγίδες και πλημμύρες.
Η υψηλότερη θερμοκρασία στην ευρωπαϊκή ιστορία έσπασε στις 11 Αυγούστου 2021, όταν καταγράφηκε θερμοκρασία 48,8°C στη Φλορίντια, μια ιταλική πόλη στη σικελική επαρχία των Συρακουσών. Το ρεκόρ αυτό ενδέχεται να καταρριφθεί και πάλι τις επόμενες ημέρες.
Όσα αποτύπωσε ο δορυφόρος Copernicus Sentinel-3
Τα παραπάνω, άλλωστε, επιβεβαιώνει η κινούμενη εικόνα χρησιμοποιεί δεδομένα από το όργανο ραδιομέτρου της αποστολής Copernicus Sentinel-3 και δείχνει τη θερμοκρασία της επιφάνειας της γης στην Ιταλία μεταξύ 9 και 10 Ιουλίου. Όπως φαίνεται ξεκάθαρα στην εικόνα, σε ορισμένες πόλεις η επιφάνεια της γης ξεπέρασε τους 45°C, όπως η Ρώμη, η Νάπολη, ο Τάραντας και η Φότζια. Κατά μήκος των ανατολικών πλαγιών της Αίτνας στη Σικελία, πολλές θερμοκρασίες καταγράφηκαν πάνω από 50°C.
@esa 🇪🇺🛰 | Europe braces for sweltering July https://t.co/6HJPIvIWfu pic.twitter.com/6HeQh24YXJ
— Laurent ALFONSO (@LaurentAlfonso) July 13, 2023
Χορηγούμενο
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το Copernicus Sentinel-3 έλαβε αυτά τα δεδομένα αργά το πρωί, η θερμοκρασία θα συνέχιζε να αυξάνεται μέχρι το απόγευμα.
Ενώ οι μετεωρολογικές προβλέψεις χρησιμοποιούν προβλεπόμενες θερμοκρασίες αέρα, αυτό το δορυφορικό όργανο μετρά την πραγματική ποσότητα ενέργειας που ακτινοβολείται από τη Γη – και απεικονίζει τη θερμοκρασία της επιφάνειας της γης. Ως εκ τούτου, ο χάρτης δείχνει την πραγματική θερμοκρασία της επιφάνειας της γης, η οποία είναι σημαντικά θερμότερη από τις θερμοκρασίες του αέρα.
Οι επιστήμονες παρακολουθούν τη θερμοκρασία της επιφάνειας της γης για την καλύτερη κατανόηση και πρόβλεψη των καιρικών και κλιματικών προτύπων, καθώς και για την παρακολούθηση των πυρκαγιών. Οι μετρήσεις αυτές είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικές για τους αγρότες που βελτιστοποιούν την άρδευση των καλλιεργειών τους και για τους πολεοδόμους που επιθυμούν να βελτιώσουν τις στρατηγικές μετριασμού της θερμότητας.
Ο καύσωνας πλήττει και άλλες πόλεις στην Ευρώπη, με τις θερμοκρασίες του αέρα να φτάνουν τους 44°C σε τμήματα της Ισπανίας αργότερα αυτή την εβδομάδα. Οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια της γης έφτασαν τους 46°C στη Ρώμη της Ιταλίας, ενώ η Μαδρίτη και η Σεβίλλη στην Ισπανία έφτασαν τους 46°C και 47°C, αντίστοιχα.
Το Ελ Νίνιο αλλάζει όσα ξέραμε
«Η υπερθέρμανση που ενισχύθηκε φέτος από το Ελ Νίνιο επηρεάζει σοβαρά την παραγωγή τροφίμων, τη διαθεσιμότητα νερού καθώς και την υγεία μας. Για να προσαρμοστούμε σωστά σε αυτές τις αλλαγές χρειαζόμαστε έγκαιρες πληροφορίες σε ανάλυση που να επιτρέπει την ανάληψη δράσης, τις οποίες το πρόγραμμα Copernicus παρέχει με το Sentinel-3 και σύντομα με την αποστολή Copernicus Land Surface Temperature Monitoring σε ανάλυση 50 μέτρων», σχολίασε ο Benjamin Koetz, Mission Scientist της αποστολής Land Surface Temperature Monitoring.
Οι ακραίες θερμοκρασίες στην Ευρώπη ακολουθούν τις παγκόσμιες θερμοκρασίες ρεκόρ που καταρρίπτονται. Τη Δευτέρα, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός δήλωσε ότι ο πλανήτης είδε τις θερμότερες ημέρες που έχουν καταγραφεί ποτέ τις πρώτες ημέρες του Ιουλίου.
Αυτό ακολουθεί τον θερμότερο Ιούνιο που έχει καταγραφεί ποτέ, με πρωτοφανείς θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας και χαμηλό ρεκόρ στην έκταση των θαλάσσιων πάγων της Ανταρκτικής. Σύμφωνα με έκθεση της Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής Copernicus, ο Ιούνιος του 2023 ήταν λίγο πάνω από 0,5°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020.
Η ζέστη αυτή συμπίπτει με την έναρξη του Ελ Νίνιο, του φυσικού φαινομένου που θερμαίνει τον Ειρηνικό Ωκεανό. Αναμένεται ότι η παγκόσμια θερμοκρασία θα αυξηθεί περαιτέρω και θα καταρριφθούν περισσότερα μετεωρολογικά ρεκόρ.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Nature Medicine, περισσότεροι από 60.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των περσινών καλοκαιρινών καυσώνων σε όλη την Ευρώπη. Το ποσοστό θνησιμότητας ήταν υψηλότερο στην Ιταλία, την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Το φετινό καλοκαίρι είναι πιθανό να είναι χειρότερο. Ο Ερυθρός Σταυρός κάλεσε τους ντόπιους και τους τουρίστες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να δώσουν προσοχή σε όσους είναι πιο ευάλωτοι στους
Ακραίες θερμοκρασίες σε αρκετές περιοχές
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) αναφέρει παράλληλα, ότι η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Πολωνία ενδέχεται να δουν ακραίες καιρικές συνθήκες.
O ESA παρακολουθεί τις θερμοκρασίες της ξηράς και της θάλασσας μέσω των δορυφόρων του. Η υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη ήταν 48,8 βαθμοί Κελσίου στη Σικελία τον Αύγουστο του 2021.
Στην Ελλάδα υπάρχουν επίσης φόβοι για μεγαλύτερο κίνδυνο πυρκαγιών, ειδικά σε περιοχές με ισχυρούς ανέμους. Η Ελλάδα, άλλωστε, υπέστη μεγάλες πυρκαγιές το 2021 σε ένα άλλο εξαιρετικό μεγάλο κύμα καύσωνα.
This incoming heatwave is going to be particularly intense. As we head into the weekend and next week, a strong upper-level high pressure system is expected to build over the W. Mediterranean Sea, setting up yet another “heat dome.” This time, S. Europe will be at the center. pic.twitter.com/GGQW7VngtX
— Nahel Belgherze (@WxNB_) July 14, 2023
Στην Κροατία, πυρκαγιές ξέσπασαν την Πέμπτη, καίγοντας σπίτια και αυτοκίνητα σε τουλάχιστον ένα χωριό, την Grebastica, στις Δαλματικές ακτές. Αξιωματούχοι δήλωσαν στην κροατική τηλεόραση το πρωί της Παρασκευής ότι η πυρκαγιά τέθηκε υπό έλεγχο.
Οι υψηλές θερμοκρασίες έφτασαν επίσης σε κεντρικά τμήματα της Ευρώπης, με τη Γερμανία και την Πολωνία να συγκαταλέγονται στις χώρες που επλήγησαν.
Η μετεωρολογική υπηρεσία της Τσεχίας εξέδωσε προειδοποίηση ότι οι θερμοκρασίες το Σαββατοκύριακο θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τους 38 βαθμούς Κελσίου, που είναι εξαιρετικά υψηλές για τη χώρα.
The Mediterranean Sea is on Fire! Southern Spain & N. Africa experienced a 5°C increase in sea surface temps, indicating a heatwave escalation. It’s no surprise that the heat waves on land are incredibly intense. We are boiling the oceans and scorching the land simultaneously. pic.twitter.com/fMXMcd9VHO
— Peter Dynes (@PGDynes) July 14, 2023
Καύσωνας Κέρβερος: Γιατί κάνει τόση ζέστη στην Ευρώπη;
Γιατί όμως πρέπει να μάθουμε στις ακραίες θερμοκρασίες. Οι τεράστιοι (σε διάρκεια και ένταση) καύσωνες που έχουν πλήξει φέτος την Ευρώπη ενισχύονται λόγω του καιρικού φαινομένου Ελ Νίνιο και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θερμαίνουν το κλίμα μας.
Αλλά τα τελευταία υψηλά επίπεδα επιδεινώθηκαν από έναν αντικυκλώνα με την ονομασία «Κέρβερος». Αυτή η περιοχή υψηλής πίεσης ξεκίνησε από τη Σαχάρα πριν κινηθεί στη βόρεια Αφρική και στη Μεσόγειο. Το κύμα καύσωνα ονομάστηκε από την Ιταλική Μετεωρολογική Εταιρεία από το όνομα του άγριου, τρικέφαλου σκύλου που φυλάει τις πύλες του Κάτω Κόσμου στην ελληνική μυθολογία.
Πόση ζεστή έχουμε στην Ευρώπη
Τα ιταλικά νησιά της Σαρδηνίας και της Σικελίας θα μπορούσαν να σιγοβράσουν στους 48°C τις επόμενες ημέρες, φθάνοντας ενδεχομένως «στις υψηλότερες θερμοκρασίες που έχουν καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη», σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA), ενώ η Ρώμη, η Μπολόνια και η Φλωρεντία είναι μεταξύ των 10 ιταλικών πόλεων που βρίσκονται σε κόκκινο συναγερμό για ακραία ζέστη.
Η μετεωρολογική υπηρεσία της Ισπανίας δήλωσε ότι τα θερμόμετρα θα μπορούσαν ενδεχομένως να φτάσουν τους 45°C στις νοτιοανατολικές περιοχές της Ιβηρικής Χερσονήσου, οι οποίες βρίσκονται επίσης σε κατάσταση συναγερμού για ακραία ζέστη. Η θερμοκρασία του εδάφους σε ορισμένες περιοχές της χώρας έχει φθάσει τους 60°C και πλέον.
Στην Ελλάδα, η θερμοκρασία θα φτάσει έως και τους 44°C σε ορισμένες περιοχές της χώρας.
Οι αρχές έχουν απαγορεύσει την πρόσβαση σε φυσικούς δρυμούς και δάση για να μειώσουν τον κίνδυνο πυρκαγιών, ενώ οι δήμοι έχουν ανοίξει κλιματιζόμενους χώρους σε δημόσια κτίρια για να προφυλαχθούν οι πολίτες από τη ζέστη.
Η θερμοκρασία στην Κύπρο μπορεί επίσης να ανέλθει στους 42°C και στο Μαυροβούνιο στους 41°C, ενώ η Σερβία και η Ρουμανία μπορεί να αντιμετωπίσουν 39°C τη Δευτέρα. Σε τμήματα της Κροατίας αναμένονται 38°C.
Η Γαλλία, επίσης, ο υδράργυρος άγγιξε τους 37°C μέχρι το τέλος της εβδομάδας. Η Πράγα στην Τσεχία μπορεί να αντιμετωπίσει μέγιστες θερμοκρασίες 36°C το Σάββατο, πολύ πάνω από τους 22°C που είναι ο μέσος όρος της για αυτή την εποχή του έτους.
Πόσο θα διαρκέσει ο καύσωνας Κέρβερος;
Ο ακραίος καύσωνας που προκαλείται από τον Κέρβερο προβλέπεται να πλήξει τη Μεσόγειο για περίπου δύο εβδομάδες. Αλλά αυτό δεν θα είναι το τέλος των καιρικών προβλημάτων της Ευρώπης.
Η ήπειρος κατέγραψε τη θερμότερη εβδομάδα που έχει καταγράψει ποτέ αυτό το μήνα, αφού βίωσε τον θερμότερο Ιούνιο που έχει καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO).
Ο οργανισμός του ΟΗΕ προειδοποίησε ότι υπάρχει 90% πιθανότητα το Ελ Νίνιο να συνεχιστεί μέχρι το τέλος του έτους σε μέτρια ή μεγαλύτερη ένταση.
Το παγκόσμιο καιρικό φαινόμενο συμβαίνει όταν τα νερά στον Ειρηνικό Ωκεανό γίνονται πολύ θερμότερα από το συνηθισμένο. Θα μπορούσε να ωθήσει τον κόσμο να ξεπεράσει ένα νέο ρεκόρ μέσης θερμοκρασίας, καθιστώντας ισχυρότερους τους καύσωνες και τις καταιγίδες.
Μια πρόσφατη έκθεση της Greenpeace σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον καιρό της Ισπανίας υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που θερμαίνουν τον πλανήτη. Η ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η μείωση της εξάρτησής μας από τα ορυκτά καύσιμα είναι ζωτικής σημασίας για τον στόχο αυτό.
Η Ευρώπη θερμαίνεται «πολύ πιο γρήγορα» από άλλες ηπείρους, προειδοποιεί ειδικός
Την ίδια στιγμή ένας επιστήμονας προειδοποίησε ότι η Ευρώπη θερμαίνεται πολύ πιο γρήγορα από άλλες ηπείρους, ιδίως στα βορειοδυτικά.
Ο Δρ. Leslie Mabon, λέκτορας Περιβαλλοντικών Συστημάτων στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο, δήλωσε ότι ακραία καιρικά φαινόμενα όπως ο καύσωνας Κέρβερος της Ευρώπης θα «γίνουν πιο συνηθισμένα» αν δεν μειωθούν οι εκπομπές από τα ορυκτά καύσιμα.
«Σε έναν βαθμό, ο ευρωπαϊκός καύσωνας που βλέπουμε το καλοκαίρι του 2023 αντανακλά αυτό που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια στην επιστήμη», είπε.
«Δηλαδή, ότι η Ευρώπη θερμαίνεται πολύ ταχύτερα από άλλες ηπείρους τις τελευταίες δεκαετίες και ότι η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στη βορειοδυτική Ευρώπη – συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου. Ένα κοινό θέμα σε μεγάλο μέρος της έρευνας είναι ότι είναι δύσκολο να εντοπιστεί ένας μόνο παράγοντας που ευθύνεται για την τόσο γρήγορη αύξηση της θερμοκρασίας στην Ευρώπη. Ωστόσο, δεν μπορούμε να έχουμε καμία απολύτως αμφιβολία ότι ένας κρίσιμος παράγοντας πίσω από αυτή την τάση θέρμανσης είναι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων», ανέφερε.
Χορηγούμενο