Σε όλη τη χώρα αναβιώνουν πολλά έθιμα με αφορμή τον Δεκαπενταύγουστο. Γνωστό ως η Κοίμηση της Θεοτόκου. Η γιορτή αυτή είναι Θεομητορική, όμως δεν αποτελεί ένα πένθιμο γεγονός για τους Έλληνες. Καθώς η Παναγία «μετέστη προς την ζωήν».
Η Παναγιά της Τήνου ξεχωρίζει, με χιλιάδες πιστούς να επισκέπτονται την εκκλησία της Μεγαλόχαρης, ανεβαίνοντας γονατιστοί τα σκαλιά για να εκπληρώσουν το τάμα τους. Μετά τη Θεία Λειτουργία ανήμερα της γιορτής, πραγματοποιείται λιτανεία της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας. Ο Ιερός Ναός Ευαγγελιστρίας βρίσκεται στο σημείο όπου βρέθηκε η εικόνα της Θεοτόκου.
Τοπικά έθιμα
Υπάρχουν όμως και αρκετά τοπικά έθιμα που έχουν συνδεθεί άρρηκτα με τον Δεκαπενταύγουστο. Στη Σιάτιστα της Κοζάνης, οι καβαλάρηδες προσκυνητές. Ένα έθιμο που κρατά από την Τουρκοκρατία, ανεβαίνουν ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου στα στολισμένα άλογά τους και πηγαίνουν στο μοναστήρι του Μικροκάστρου για να προσκυνήσουν την εικόνα. Αφού επιστρέψουν στο χωριό, ξεκινά το πανηγύρι.
Στην Πάτμο, γίνεται η περιφορά του επιταφίου της Παναγίας. Ένα έθιμο με βυζαντινές ρίζες, όπου οι μοναχοί περιφέρουν τον επιτάφιο στα σοκάκια και οι πιστοί ακολουθούν.
Επιπλέον στα Κουφονήσια, ο εορτασμός γίνεται εν πλω, με καΐκια που μεταφέρουν κατοίκους και επισκέπτες στο εκκλησάκι της Παναγιάς στο Κάτω Κουφονήσι. Στην επιστροφή, τα καΐκια συναγωνίζονται για το ποιο θα φτάσει πρώτο στο Πάνω Κουφονήσι, και ακολουθεί γλέντι με μουσική, χορό και θαλασσινά εδέσματα.
Επίσης στη Σκιάθο, την παραμονή του Δεκαπενταύγουστου, γίνεται η έξοδος του επιταφίου της Παναγίας, με τους κατοίκους να ψάλλουν τα Εγκώμια της Θεοτόκου. Η μονή της Ευαγγελίστριας ιδρύθηκε το 1794 από μοναχούς που έφυγαν από το Άγιο Όρος λόγω διαφωνιών σχετικά με την επιστροφή στην αρχαία εκκλησιαστική παράδοση. Η μονή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821, καθώς εκεί σχεδιάστηκε και υψώθηκε η πρώτη ελληνική σημαία.
Ακόμη στη Θήβα γιορτάζεται η Μεγάλη Παναγιά, στον Ορχομενό η Παναγία Σκριπού. Στη Φθιώτιδα οι μονές Αγάθωνος και Δαμάστας, και στη Φωκίδα η Παναγία Βαρνάκοβας. Στην Εύβοια, στην Αρτάκη, γιορτάζεται η Παναγία Φανερωμένης. Και στην Ιστιαία η Παναγία Ντινιού. Καθώς στην Ευρυτανία, η Παναγία Προυσσιώτισα. Και η Παναγία Τατάρνας, αν και δεν γιορτάζουν τον Δεκαπενταύγουστο, συγκεντρώνουν κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητές.
Χορηγούμενο
