Στην αρχαία Ελλάδα, η διάλυση του γάμου ήταν μια διαδικασία που μπορούσε να ξεκινήσει όχι μόνο από τον άνδρα, αλλά και από τη γυναίκα. Οι όροι του διαζυγίου, αν και διέφεραν ανάλογα με το ποιος το ζητούσε, έδειχναν μια κοινωνία με πιο προοδευτικές αντιλήψεις απ’ ό,τι πιστεύεται.
Όταν το διαζύγιο το ζητούσε ο άνδρας
Εάν ο σύζυγος επιθυμούσε να χωρίσει, είχε συγκεκριμένες υποχρεώσεις:
Έπρεπε να επιστρέψει την προίκα στην οικογένεια της γυναίκας.
Όφειλε να εξασφαλίσει την οικονομική επιβίωση της πρώην συζύγου του για τα πρώτα χρόνια μετά τον χωρισμό.
Τα παιδιά παρέμεναν συνήθως στην επιμέλεια του πατέρα.
Εάν ο άνδρας ξαναπαντρευόταν, απαγορευόταν να κάνει δημόσιες εμφανίσεις με τη νέα του σύζυγο. Μέχρι να ξαναπαντρευτεί και η πρώτη του γυναίκα.
Όταν το διαζύγιο το ζητούσε η γυναίκα
Η γυναίκα μπορούσε να ζητήσει διαζύγιο, αρκεί να το αιτιολογούσε με σοβαρά στοιχεία μπροστά στον τοπικό Άρχοντα. Ο πιο συνηθισμένος λόγος που γινόταν δεκτός ήταν η αδυναμία του συζύγου να εξασφαλίσει τα προς το ζην της οικογένειας.
Ωστόσο, υπήρχε και μια αξιοσημείωτη διάταξη στη Σολώνεια Νομοθεσία που επέτρεπε το διαζύγιο αν ο σύζυγος δεν έκανε έρωτα με τη γυναίκα του τουλάχιστον τρεις φορές τον μήνα (με εξαίρεση την περίοδο της έμμηνου ρύσης). Επίσης, τα σοβαρά προβλήματα υγείας του ενός συζύγου μπορούσαν να αποτελέσουν λόγο διαζυγίου.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η οικία περνούσε στην οικογένεια της γυναίκας μέχρι να ξαναπαντρευτεί. Ενώ κάποιες φορές ο πρώην σύζυγος βοηθούσε ακόμη και στην αναζήτηση νέου συντρόφου για την πρώην γυναίκα του. Όπως φαίνεται, οι αρχαίες κοινωνίες σε πολλά ζητήματα είχαν πιο προχωρημένες αντιλήψεις από ό,τι φανταζόμαστε.
Χορηγούμενο