Η ανησυχία γύρω από τις PFAS (Περ- και πολυφθοροαλκυλιωμένες ουσίες), τις επονομαζόμενες «παντοτινές χημικές ουσίες» λόγω της εξαιρετικής τους αντοχής στην αποδόμηση, εντείνεται στην Ευρώπη. Νέα ευρωπαϊκή μελέτη φέρνει στο φως μια ιδιαίτερα ανησυχητική διάσταση: τα δημητριακά, βασικό τρόφιμο στη διατροφή παιδιών και ενηλίκων, εμφανίζουν τις υψηλότερες συγκεντρώσεις μόλυνσης – έως και 100 φορές πάνω από αυτές που ανιχνεύονται συνήθως στο πόσιμο νερό.
Τα ευρήματα αυτά, που έρχονται να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα, ανοίγουν μεγάλη συζήτηση για την ασφάλεια των τροφίμων και υπογραμμίζουν την ανάγκη για άμεσα, αυστηρά μέτρα.
Τι Αποκάλυψε η Έρευνα του PAN Europe
Η μελέτη, που διεξήχθη από την οργάνωση PAN Europe, ανέλυσε 65 προϊόντα δημητριακών από 16 χώρες της Ευρώπης. Το αποτέλεσμα ήταν αποκαλυπτικό:
-
Το 81,5% των δειγμάτων περιείχε τριφθοροξικό οξύ (TFA).
-
Το TFA είναι μια ουσία που σχηματίζεται όταν φυτοφάρμακα που περιέχουν PFAS διασπώνται στο έδαφος, δείχνοντας την άμεση σύνδεση της ρύπανσης με τις γεωργικές πρακτικές.
Η μόλυνση εντοπίστηκε σε μια ευρεία γκάμα προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων του ψωμιού ολικής άλεσης, των ζυμαρικών, των κρουασάν, του αλευριού και δημοφιλών προϊόντων πρωινού δημητριακών.
Τα προϊόντα σίτου βρέθηκαν να είναι τα πιο επιβαρυμένα, με την Ιρλανδία να καταγράφει τα υψηλότερα επίπεδα, ακολουθούμενη από το Βέλγιο, τη Γερμανία και τη Γαλλία.
Γιατί οι PFAS Θεωρούνται «Παντοτινός» Κίνδυνος
Οι ουσίες PFAS, που χρησιμοποιούνται ευρέως σε βιομηχανικά και καταναλωτικά προϊόντα από τη δεκαετία του ’50 (από αντικολλητικά σκεύη μέχρι αδιάβροχα υφάσματα), είναι επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία επειδή:
-
Επιμονή: Παραμένουν στο περιβάλλον για εκατοντάδες χρόνια.
-
Συσσώρευση: Συσσωρεύονται στο νερό, το έδαφος και τον ανθρώπινο οργανισμό.
-
Τροφική Αλυσίδα: Περνούν εύκολα στην τροφική αλυσίδα, φτάνοντας τελικά στο πιάτο μας.
Νέες επιστημονικές μελέτες συνδέουν την έκθεση σε PFAS με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, όπως:
-
Αυξημένο κίνδυνο καρκίνου
-
Διαταραχές του θυρεοειδούς
-
Επιβάρυνση του ήπατος
-
Εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος
Η έκθεση σε τέτοιες ουσίες θεωρείται ιδιαίτερα ανησυχητική για τα παιδιά, των οποίων ο οργανισμός βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης.
Τα Αιτήματα των Ειδικών και η Ευθύνη του Καταναλωτή
Οι επιστημονικές ομάδες καλούν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να δράσουν άμεσα. Τα βασικά αιτήματα είναι:
-
Άμεση Απαγόρευση: Να απαγορευτούν άμεσα τα φυτοφάρμακα που περιέχουν PFAS.
-
Αυστηρότερα Όρια: Να οριστούν αυστηρότερα και ρεαλιστικά όρια ασφαλείας για τα τρόφιμα.
-
Ενίσχυση Ελέγχων: Να ενισχυθούν οι έλεγχοι στα προϊόντα δημητριακών.
Όπως επισημαίνεται, η συστηματική έκθεση, ακόμη και σε φαινομενικά μικρές ποσότητες, μπορεί να είναι επιβλαβής μακροπρόθεσμα.
Τι Σημαίνει αυτό για τον Καταναλωτή
Αν και στόχος δεν είναι ο πανικός, η μελέτη υπογραμμίζει την ατομική και συλλογική ευθύνη:
-
Ενημέρωση: Να ενημερωνόμαστε για την προέλευση των προϊόντων που καταναλώνουμε.
-
Βιολογικά Προϊόντα: Να προτιμάμε, όπου είναι εφικτό, βιολογικά δημητριακά, μειώνοντας την έκθεση σε χημικά υπολείμματα.
-
Υποστήριξη Πολιτικών: Να στηρίζουμε πολιτικές που πιέζουν για τη μείωση των PFAS στα γεωργικά προϊόντα.
Η ρύπανση αφορά όλη την ήπειρο, καθώς τα PFAS μεταφέρονται εύκολα στο περιβάλλον. Τα δεδομένα είναι σαφή: τα «παντοτινά χημικά» βρίσκονται ήδη στο πιάτο μας. Η συλλογική δράση είναι πλέον μονόδρομος για τον περιορισμό της έκθεσης των καταναλωτών και την προστασία της δημόσιας υγείας.
Χορηγούμενο
