Το δημογραφικό ζήτημα έχει αναδειχθεί σε μείζον πρόβλημα για την Ελλάδα. Καθώς ο πληθυσμός της χώρας συρρικνώνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς. Η υπογεννητικότητα και η γήρανση του πληθυσμού αποτελούν πλέον υπαρξιακή απειλή. Με σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία, το ασφαλιστικό σύστημα και την κοινωνική συνοχή.
Σύμφωνα με τον καθηγητή του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας & Ανάπτυξης ΑΠΘ, Νίκο Καρανικόλα, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη στην ηπειρωτική Ελλάδα. Όπου ορισμένοι δήμοι χάνουν έως και το 30% του πληθυσμού τους σε ένα χρόνο, οδηγώντας στην ερήμωση. Ακόμη και ο δήμος Αθηναίων παρουσιάζει μείωση πληθυσμού. Αν και αυτή αντισταθμίζεται εν μέρει από τη μετακίνηση κατοίκων στα προάστια.
Επίσης η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη θέση στην Ευρώπη και μια από τις πρώτες θέσεις παγκοσμίως σε υπογεννητικότητα. Ενώ το ιδανικό ποσοστό γεννήσεων ανά γυναίκα θα έπρεπε να είναι 2,3, στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται μόλις σε 1,3. Οι λόγοι είναι πολλοί, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών δυσκολιών, της αλλαγής του μοντέλου της οικογένειας και της επικράτησης ενός πιο ατομικιστικού τρόπου ζωής.
Επιπλέον τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των θανάτων στην Ελλάδα υπερβαίνει κατά 50.000 τον αριθμό των γεννήσεων ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα χάνει κάθε χρόνο έναν πληθυσμό που αντιστοιχεί σε μια ολόκληρη πόλη.
Ωστόσο οι προβλέψεις των Ηνωμένων Εθνών για τον πληθυσμό της Ελλάδας μέχρι το 2100 είναι δυσοίωνες. Σύμφωνα με αυτές, ο πληθυσμός της χώρας θα μειωθεί σε περίπου 6.200.000 κατοίκους.
Το δημογραφικό πρόβλημα δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο. Η Ευρώπη στο σύνολό της γερνάει, με τον δείκτη γεννήσεων να καταγράφει νέα ιστορικά χαμηλά κάθε χρόνο. Το 2023, οι γεννήσεις στην ΕΕ έπεσαν κάτω από το όριο των 3,67 εκατομμυρίων, καταγράφοντας μείωση 5,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το συνολικό ποσοστό γονιμότητας στις 27 χώρες μέλη της ΕΕ ήταν 1,38 γεννήσεις ανά γυναίκα, το χαμηλότερο που έχει καταγραφεί από το 2004.
Χορηγούμενο