Από τον Οκτώβριο του 2021, η νομοθεσία για τις γονικές παροχές και τις δωρεές έχει γίνει ιδιαίτερα ευνοϊκή. Καθιερώνοντας πλήρη απαλλαγή φόρου για τις μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων και χρηματικών ποσών μεταξύ συγγενών Α’ κατηγορίας, με ένα γενναιόδωρο αφορολόγητο όριο 800.000 ευρώ.
Ωστόσο, παρά τα μέτρα αυτά, υπάρχουν κρίσιμα σημεία της νομοθεσίας, ιδίως για τις χρηματικές μεταβιβάσεις, που πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι για να αποφύγουν λάθη και πρόστιμα.
Ακολουθεί ένας αναλυτικός οδηγός με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και τις οδηγίες της ΑΑΔΕ:
Τα 12 Βασικά Σημεία της Νομοθεσίας
1. Βασική Εφαρμογή Φόρου
Επιπλέον ο φόρος γονικής παροχής (γονείς προς παιδιά) ή δωρεάς (λοιποί) επιβάλλεται όταν μεταβιβάζονται περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, κινητά, χρήματα) μεταξύ φυσικών ή νομικών προσώπων.
2. Υποχρέωση και Προθεσμία Δήλωσης
- Υποχρέωση: Τη δήλωση υποβάλλουν υποχρεωτικά και οι δύο πλευρές: ο δωρητής (αυτός που δίνει) και ο δωρεοδόχος (αυτός που λαμβάνει).
- Προθεσμία (με συμβόλαιο): Η δήλωση υποβάλλεται πριν την κατάρτιση του συμβολαιογραφικού εγγράφου.
- Προθεσμία (χωρίς συμβόλαιο): Για κινητά πράγματα ή χρηματικά ποσά που δεν απαιτούν συμβόλαιο, η δήλωση υποβάλλεται εντός έξι (6) μηνών από την παράδοση του αντικειμένου.
3. Κατηγορίες Συγγενικών Σχέσεων & Κλίμακες
Η νομοθεσία διακρίνει τρεις κατηγορίες, στις οποίες εφαρμόζονται διαφορετικές κλίμακες:
- Α’ Κατηγορία: Σύζυγοι, σύμφωνο συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια, γονείς.
- Φορολόγηση: Αφορολόγητο όριο 800.000 ευρώ. Το υπερβάλλον ποσό φορολογείται με συντελεστή 10%.
- Β’ Κατηγορία: Επίσης παππούδες, προπαππούδες, αδέλφια, ανιψιοί, τέκνα από προηγούμενους γάμους, πεθεροί/πεθερές κ.λπ.
- Γ’ Κατηγορία: Άλλοι συγγενείς ή τρίτα πρόσωπα.
4. Εφαρμογή Αφορολόγητου 800.000€ (Α’ Κατηγορία)
Το όριο των 800.000 ευρώ ισχύει για:
- Κάθε είδους περιουσιακό στοιχείο (ακίνητα, οχήματα, κινητά).
- Χρηματικές μεταβιβάσεις (υπό ειδικές προϋποθέσεις, βλ. παρακάτω).
- Καθώς ισχύει εφάπαξ για μεταβιβάσεις που έγιναν από 1/10/2021 και μετά. Στον υπολογισμό συνυπολογίζονται όλες οι προηγούμενες δωρεές/γονικές παροχές από την ίδια ημερομηνία.
5. Φορολόγηση Χρηματικών Ποσών (Ο Κρίσιμος Όρος)
Προκειμένου η δωρεά χρημάτων (γονική παροχή) να είναι αφορολόγητη μέχρι τις 800.000 ευρώ, πρέπει το ποσό να μεταφερθεί αποκλειστικά μέσω χρηματοπιστωτικού ιδρύματος (τραπεζικός λογαριασμός ή τραπεζική επιταγή).
| Κατηγορία | Μέσω Τράπεζας (Εντός 800.000€) | Εκτός Τράπεζας (Αυτοτελής Φορολόγηση) |
| Α’ (Τέκνα, Γονείς) | Αφορολόγητο | 10% |
| Β’ | Ειδικές κλίμακες | 20% |
| Γ’ | Ειδικές κλίμακες | 40% |
Προσοχή: Η μεταφορά μέσω τραπέζης ισχύει και στην περίπτωση που το ποσό της γονικής παροχής χρησιμοποιηθεί απευθείας από τον δωρεοδόχο για την αγορά ακινήτου ή οχήματος.
6. Δικαιολογητικά
Ωστόσο στη δήλωση γονικής παροχής πρέπει υποχρεωτικά να επισυνάπτονται τα αποδεικτικά της τραπεζικής μεταφοράς ή της επιταγής, με ευκρινή καταγραφή του IBAN και των στοιχείων του τραπεζικού ιδρύματος.
7. Πρόσθετο Αφορολόγητο Πρώτης Κατοικίας
Επίσης στην περίπτωση που η γονική παροχή ακινήτου γίνεται για την απόκτηση πρώτης κατοικίας, πέραν του γενικού αφορολόγητου των 800.000 ευρώ, ισχύουν πρόσθετες απαλλαγές:
- Απόκτηση Κατοικίας: Αφορολόγητο έως 200.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο τέκνο (έως 250.000€ για έγγαμο τέκνο), με προσαυξήσεις 25.000€-30.000€ για τα επόμενα παιδιά.
- Απόκτηση Οικοπέδου: Αφορολόγητο έως 50.000 ευρώ για άγαμο και 100.000 ευρώ για έγγαμο τέκνο, με περαιτέρω προσαυξήσεις ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.
Χορηγούμενο
