Η 28η Οκτωβρίου αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εθνικές επετείους για την Ελλάδα και την Κύπρο. Καθιερωμένη ως επίσημη αργία και εθνική εορτή. Επίσης η ημερομηνία σηματοδοτεί την άρνηση του Ιωάννη Μεταξά στο ιταλικό τελεσίγραφο το 1940 και την έναρξη του «Έπους του Σαράντα». Που ακολούθησε με τις μεγάλες νίκες του ελληνικού στρατού.
Ο Πρώτος Εορτασμός στην Κατοχή
Η επέτειος του «ΟΧΙ» άρχισε να γιορτάζεται άτυπα και κρυφά στα χρόνια της γερμανικής Κατοχής. Ώς πράξη αντίστασης και εθνικής αφύπνισης:
28 Οκτωβρίου 1941: Πραγματοποιήθηκε ο πρώτος εορτασμός στο κεντρικό κτίριο και τον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσάτσος αρνήθηκε να κάνει μάθημα την ημέρα αυτή, με αποτέλεσμα την απόλυσή του.
28 Οκτωβρίου 1942: Ο εορτασμός απέκτησε μαζικό χαρακτήρα και μεταφέρθηκε στην Πλατεία Συντάγματος, με πρωτοβουλία των οργανώσεων ΕΠΟΝ και ΠΕΑΝ.
Επίσης η πρώτη επίσημη τέλεση της επετείου, με παρέλαση, έλαβε χώρα στις 28 Οκτωβρίου 1944, μπροστά στον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, αμέσως μετά την απελευθέρωση.
Η Καθιέρωση της Αγίας Σκέπης
Η θρησκευτική διάσταση της επετείου καθορίστηκε μεταγενέστερα:
Το 1952, η Εκκλησία της Ελλάδος αποφάσισε να μεταφέρει τη γιορτή της Αγίας Σκέπης της Θεοτόκου από την 1η Οκτωβρίου στις 28 Οκτωβρίου.
Επιπλέον η μεταφορά αιτιολογήθηκε με την πεποίθηση ότι η Παναγία είχε βοηθήσει τον Ελληνικό Στρατό κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Αλβανία.
Εθνική Εορτή και Παραδόσεις
Ωστόσο σήμερα, η 28η Οκτωβρίου γιορτάζεται με πλήρη λαμπρότητα σε Ελλάδα και Κύπρο, καθώς και από τις κοινότητες σε πολλές χώρες του κόσμου.
Στη Θεσσαλονίκη, ο επίσημος εορτασμός, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, συμπίπτει με δύο ακόμη σημαντικά γεγονότα:
Την απελευθέρωση της πόλης κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο (1912).
Καθώς και τη μνήμη του πολιούχου της, Αγίου Δημητρίου.
Επίσης ο εορτασμός κορυφώνεται με τη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στη συμπρωτεύουσα.
Χορηγούμενο