Το Βυζάντιο, ως πολυεθνική αυτοκρατορία, χαρακτηρίστηκε από μια πλούσια γλωσσική ποικιλία. Κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο, δύο γλώσσες κυριαρχούσαν: η λατινική και η ελληνική. Η λατινική χρησιμοποιούνταν επίσημα στη διοίκηση και τη νομοθεσία. Καθώς αποτελούσε τη γλώσσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αντίθετα, η ελληνική ήταν η γλώσσα των περισσότερων κατοίκων, ειδικά στις ανατολικές επαρχίες, και κυριαρχούσε στην Εκκλησία.
Η επικράτηση της Ελληνικής και η εμφάνιση της Κοινής
Σταδιακά, η ελληνική γλώσσα άρχισε να κερδίζει έδαφος. Ήδη από τον 5ο αιώνα, η σύνταξη νόμων στα ελληνικά επεκτάθηκε, ενώ μέχρι τον 7ο αιώνα η λατινική είχε παραχωρήσει τη θέση της πλήρως στην ελληνική σε όλους τους τομείς. Ωστόσο, η ελληνική που ομιλούνταν και γράφονταν δεν ήταν η αρχαία, αλλά η Κοινή, μια απλοποιημένη εκδοχή της που είχε διαμορφωθεί κατά τους ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους. Η Κοινή ήταν η γλώσσα του Ευαγγελίου και χρησιμοποιούνταν ευρέως από τους ελληνόφωνους και εξελληνισμένους πληθυσμούς της Μεσογείου. Καθώς ήταν απλή σε λεξιλόγιο και σύνταξη.
Ο Γλωσσικός Διχασμός και η Αττικίζουσα Γλώσσα
Παράλληλα με την ομιλούμενη Κοινή, οι λόγιοι του Βυζαντίου επέμεναν στη χρήση της αττικίζουσας γλώσσας. Μιας τεχνητής μορφής της αρχαίας αττικής διαλέκτου. Αυτή η προσκόλληση σε μια αρχαϊκή γλώσσα οδήγησε σε έναν γλωσσικό διχασμό, όπου η γραπτή γλώσσα απομακρύνθηκε από την ομιλούμενη.
Η πλειοψηφία της βυζαντινής γραμματείας γράφτηκε με την επίδραση του αττικισμού, με τους συγγραφείς να αναζητούν σπάνιες λέξεις και να μιμούνται το ύφος των αρχαίων ρητόρων, χάνοντας την επαφή με τον καθημερινό λόγο.
Η Δημώδης Λογοτεχνία
Παρόλο τον γλωσσικό διχασμό, από τον 12ο αιώνα και μετά, εμφανίστηκε μια νέα τάση: η συγγραφή έργων στη δημώδη γλώσσα, η οποία πλησίαζε την ομιλουμένη. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν ο Διγενής Ακρίτης και τα Πτωχοπροδρομικά ποιήματα. Επίσης αυτή η λογοτεχνική παραγωγή περιλάμβανε και έργα που γράφτηκαν σε περιοχές υπό δυτική κυριαρχία. Όπως το Χρονικό του Μορέως και η πρώιμη κρητική λογοτεχνία, σηματοδοτώντας μια ευρύτερη πολιτισμική εξέλιξη πέρα από τα αυστηρά όρια της αυτοκρατορία
Χορηγούμενο
