Η διαδικασία της ψηφοφορίας στην Ελλάδα έχει αλλάξει πολλές φορές μέσα στον χρόνο. Αντανακλώντας τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις της χώρας. Από την προφορική και φανερή ψηφοφορία στην προεπαναστατική περίοδο, περάσαμε στη χρήση του ψηφοδελτίου και, στη συνέχεια, στην ιδιαίτερη μέθοδο των σφαιριδίων. Η οποία διατήρησε την ψήφο μυστική, αλλά όχι απαλλαγμένη από τη νοθεία.
Το ψηφοδέλτιο και η κατάργησή του
Πριν την Επανάσταση του 1821, η ψήφος ήταν προφορική και φανερή. Η πρώτη αλλαγή ήρθε το 1834 με τους Βαυαρούς, οι οποίοι εισήγαγαν το χειρόγραφο ψηφοδέλτιο. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιήθηκε αρχικά στις δημοτικές εκλογές της Αργολιδοκορινθίας και αργότερα στις γενικές εκλογές του 1844.
Ωστόσο, το χειρόγραφο ψηφοδέλτιο καταργήθηκε με το Σύνταγμα του 1864. Ο λόγος ήταν η μαζική αναλφαβησία των Ελλήνων, που έκανε τη χειραγώγηση των ψηφοφόρων από τους τοπικούς κομματάρχες πολύ εύκολη και άφηνε πολλά περιθώρια για νοθεία.
Η εποχή των σφαιριδίων
Μετά την κατάργηση του ψηφοδελτίου, υιοθετήθηκε η ψηφοφορία με σφαιρίδια. Μία μέθοδος με ρίζες στην Ενετοκρατία. Σκοπός ήταν η διασφάλιση του απορρήτου της ψήφου. Η διαδικασία ήταν η εξής:
Για κάθε υποψήφιο υπήρχε μια ξεχωριστή μεταλλική κάλπη, χωρισμένη σε δύο μέρη: το λευκό για το «Ναι» και το μαύρο για το «Όχι».
Επίσης ο ψηφοφόρος περνούσε από όλες τις κάλπες και έριχνε κρυφά το σφαιρίδιο στη μία από τις δύο πλευρές. Για να αποφευχθεί ο θόρυβος, το εσωτερικό της κάλπης ήταν καλυμμένο με ύφασμα.
Από αυτή τη διαδικασία προέκυψε και η έκφραση «έριξα μαύρο» για να δηλώσει κάποιος την αρνητική του ψήφο.
Η νοθεία δεν έλειπε
Παρά τη μυστικότητα της διαδικασίας, η νοθεία δεν έλειπε. Ένας συνηθισμένος τρόπος ήταν να ανατραπούν οι κάλπες πριν την καταμέτρηση. Με αποτέλεσμα να αναμειχθούν τα σφαιρίδια και να ακυρωθεί η ψηφοφορία.
Χορηγούμενο
