Το Υπουργείο Δικαιοσύνης δρομολογεί μια από τις σημαντικότερες νομικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων δεκαετιών, την πλήρη αναθεώρηση του Κληρονομικού Δικαίου. Στόχος είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου, διαφανούς και δίκαιου πλαισίου που θα προστατεύει τους κληρονόμους από τα χρέη του θανόντος και θα απλουστεύει τις διαδικασίες.
Το νέο νομοσχέδιο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση μέσα στους επόμενους μήνες. Με πρόβλεψη ψήφισης έως τα τέλη του 2025 και έναρξη ισχύος από τις αρχές του 2026.
Τέλος στην Ευθύνη των Κληρονόμων για Χρέη
Η κεντρική αλλαγή έγκειται στην προστασία των κληρονόμων από τις οφειλές. Πλέον, τα χρέη του αποθανόντος θα εξοφλούνται αποκλειστικά από την κληρονομιαία περιουσία. Αυτό σημαίνει ότι:
- Οι κληρονόμοι δεν θα φέρουν προσωπική ευθύνη για την εξόφληση χρεών.
- Εάν τα χρέη υπερβαίνουν την αξία της κληρονομιάς, το επιπλέον ποσό διαγράφεται αυτόματα.
Για να επιτευχθεί αυτό, σχεδιάζεται η καθιέρωση ενός αυτοματοποιημένου και διαφανούς μηχανισμού εκκαθάρισης. Ο οποίος θα επιτρέπει στους πιστωτές (συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου) να αποζημιώνονται μόνο από το ενεργητικό της περιουσίας, χωρίς την ανάγκη χρονοβόρων δικαστικών διαδικασιών.
Ενίσχυση Διαφάνειας σε Διαθήκες και Ψηφιακές Διαδικασίες
Το νέο πλαίσιο εισάγει αυστηρότερους κανόνες, ειδικά για τις ιδιόγραφες διαθήκες, προκειμένου να ενισχυθεί η αξιοπιστία τους:
Υποχρεωτική Γραφολογική Εξέταση: Καθιερώνεται υποχρεωτική γραφολογική πραγματογνωμοσύνη πριν από την επικύρωση οποιασδήποτε ιδιόγραφης διαθήκης.
Ηλεκτρονικό Μητρώο: Εξετάζεται η δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου διαθηκών υπό κρατική εποπτεία.
Πλήρης Ψηφιοποίηση: Όλες οι διαδικασίες—από τις δηλώσεις αποδοχής ή αποποίησης κληρονομιάς. Έως τις εκκαθαρίσεις και τα πιστοποιητικά—θα διεκπεραιώνονται πλήρως ηλεκτρονικά μέσω πλατφορμών. Όπως το gov.gr, μειώνοντας δραστικά το κόστος και τη γραφειοκρατία.
Κληρονομικά Δικαιώματα για Συντρόφους και Νόμιμη Μοίρα
Σε ευθυγράμμιση με τις σύγχρονες ευρωπαϊκές τάσεις, το νέο Κληρονομικό Δίκαιο αναγνωρίζει δικαίωμα κληρονομικής διαδοχής και στους εκτός γάμου συντρόφους, εφόσον υφίσταται σύμφωνο συμβίωσης ή μπορεί να αποδειχθεί μακροχρόνια σχέση.
Παράλληλα, εξετάζονται αλλαγές στη νόμιμη μοίρα (το υποχρεωτικό μερίδιο που λαμβάνουν σύζυγος και τέκνα), με στόχο την αύξηση των ποσοστών και την απλούστευση των σχετικών διαδικασιών, ώστε να περιοριστούν οι οικογενειακές διαμάχες και οι δικαστικές προσφυγές.
Με τη συνολική αυτή μεταρρύθμιση, το Υπουργείο Δικαιοσύνης φιλοδοξεί να θεσπίσει ένα απλό, δίκαιο και απόλυτα διαφανές σύστημα κληρονομικής διαδοχής στην Ελλάδα.
Χορηγούμενο