Η εφηβεία είναι μια περίοδος ραγδαίων αλλαγών, όχι μόνο στην εξωτερική εμφάνιση και τη συμπεριφορά. Αλλά και βαθιά μέσα στον οργανισμό, συμπεριλαμβανομένου του ανοσοποιητικού συστήματος. Η απότομη αύξηση των ορμονών του φύλου –όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη– μεταβάλλει τη φυσιολογία. Καθιστώντας τον έφηβο οργανισμό πιο ευάλωτο στην εμφάνιση συγκεκριμένων ασθενειών.
Η Επίδραση των Ορμονών στο Ανοσοποιητικό
Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, το ανοσοποιητικό σύστημα, αν και ωριμάζει, βρίσκεται σε κατάσταση δυναμικής αλλαγής. Αυτή η «μεταβατική» κατάσταση λειτουργεί ως ανοσοενισχυτικό για την ανάπτυξη αυτοάνοσων νοσημάτων.
Οι ορμόνες του φύλου δεν αποτελούν άμεσους παράγοντες πυροδότησης των αυτοάνοσων, αλλά λειτουργούν ως «χημικοί αγγελιοφόροι» που ρυθμίζουν τις ανοσολογικές αποκρίσεις. Συγκεκριμένα:
Οιστρογόνα: Μπορούν να ενισχύσουν τις ανοσολογικές αποκρίσεις, προάγοντας την εμφάνιση αυτοαντιδραστικών κυττάρων και αυτοαντισωμάτων.
Χρωμόσωμα Χ: Φέρει γονίδια που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα. Συμβάλλοντας στον κίνδυνο ασθένειας, γεγονός που εξηγεί γιατί πολλά αυτοάνοσα είναι συχνότερα στις γυναίκες.
Ως αποτέλεσμα, η εφηβεία αποτελεί ένα σημείο καμπής όπου η ευαισθησία σε ασθένειες μπορεί να αλλάξει δραματικά. Οδηγώντας σε αυξημένη εμφάνιση αυτοάνοσων που προκαλούνται από Τ κύτταρα. Όπως η Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΣΚΠ).
Συχνές Αυτοάνοσες Διαταραχές που Εμφανίζονται στην Εφηβεία
Η εφηβεία συνδέεται με την έναρξη ή την επιδείνωση διαφόρων αυτοάνοσων νοσημάτων. Με αξιοσημείωτη αύξηση της συχνότητας εμφάνισης στα κορίτσια:
Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΣΚΠ): Σπάνια πριν την εφηβεία, παρουσιάζει δραματική αύξηση στα κορίτσια κατά τη διάρκειά της, καθιερώνοντας μια έντονη γυναικεία υπεροχή μετά από αυτό το στάδιο.
Παιδιατρικός Λύκος (ΣΕΛ): Η συχνότητα εμφάνισής του αυξάνεται σημαντικά από την παιδική ηλικία στην εφηβεία στα κορίτσια.
Αυτοάνοση Νόσος του Θυρεοειδούς (ΑΘΘ): Η έναρξη και η εξέλιξη της ΑΘΘ εμφανίζει επίσης αυξημένο κίνδυνο στις γυναίκες κατά τη διάρκεια και μετά την εφηβεία.
Άλλες Διαταραχές: Διαβήτης τύπου 1, Κοιλιοκάκη και Νεανική Ρευματοειδής Αρθρίτιδα.
Ο Ρόλος του Χρόνου: Εμμηναρχή και Κίνδυνος
Νέα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η ηλικία έναρξης της εμμήνου ρύσεως (εμμηναρχή) σχετίζεται με τον κίνδυνο ανάπτυξης αυτοάνοσων νοσημάτων. Η νεότερη ηλικία στην εμμηναρχή έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο σε γυναίκες, κυρίως για τη ΣΚΠ.
Καθώς οι ορμονικές επιδράσεις είναι πολύπλοκες, η κατανόηση του τρόπου που οι ορμόνες ρυθμίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα ανοίγει δρόμους για νέες θεραπευτικές στρατηγικές. Ωστόσο, η χορήγηση ορμονών ως θεραπεία (π.χ. αντισυλληπτικά σε έφηβες με ΣΕΛ) μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να αντενδείκνυται. Καθώς υπάρχει κίνδυνος πυροδότησης ή επιδείνωσης της νόσου. Καθιστώντας την άμεση στόχευση του ανοσοποιητικού πιο κατάλληλη στρατηγική.
Συμπερασματικά, η εφηβεία είναι μια περίοδος κλειδί για τη λειτουργική ωρίμανση του ανοσοποιητικού. Μια διαδικασία που φαίνεται να εξηγεί την αύξηση της συχνότητας εμφάνισης Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας και άλλων αυτοάνοσων νοσημάτων στους εφήβους, ιδίως στα κορίτσια.
Χορηγούμενο