Ο Μίκης Θεοδωράκης, μια εμβληματική μορφή της σύγχρονης Ελλάδας, άφησε πίσω του μια τεράστια κληρονομιά ως συνθέτης, πολιτικός και συγγραφέας. Η ζωή του, γεμάτη πάθος και δημιουργικότητα, σημάδεψε την ελληνική κοινωνία και πολιτισμό.
Τα παιδικά του χρόνια
Γεννημένος στη Χίο το 1925, ο Μίκης Θεοδωράκης έζησε τα παιδικά του χρόνια σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, λόγω της επαγγελματικής ιδιότητας του πατέρα του. Από μικρή ηλικία, ανακάλυψε την αγάπη του για τη μουσική και την ποίηση. Γράφοντας τις πρώτες του συνθέσεις και ποιήματα πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου
Ο Θεοδωράκης ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση, συμμετέχοντας στην ΕΠΟΝ και το ΚΚΕ. Αυτή η περίοδος της ζωής του ήταν γεμάτη διώξεις και εξορίες. Αλλά δεν τον εμπόδισε να συνεχίσει να δημιουργεί.
Στη δεκαετία του 1950, ο Θεοδωράκης συνέχισε τις μουσικές του σπουδές στο Παρίσι, όπου γνώρισε και συνεργάστηκε με σημαντικούς μουσικούς. Η επιστροφή του στην Ελλάδα το 1960 σηματοδότησε μια από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ζωής του.
Η μελοποίηση του “Επιτάφιου” του Γιάννη Ρίτσου και του “Άξιον Εστί” του Οδυσσέα Ελύτη. Καθώς και η μουσική για την ταινία “Ζορμπάς”, τον καθιέρωσαν ως έναν από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες. Η μουσική του συνδύαζε λαϊκούς ρυθμούς και όργανα με την ποίηση κορυφαίων Ελλήνων ποιητών. Δημιουργώντας ένα μοναδικό και διαχρονικό έργο.
Σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα
Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών, ο Θεοδωράκης υπήρξε σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα, με τη μουσική του να γίνεται πηγή έμπνευσης και δύναμης για τους αγωνιστές. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, συνέχισε να ασχολείται ενεργά με την πολιτική, εκλεγόμενος βουλευτής και διατελώντας υπουργός.
Η μουσική του Θεοδωράκη, με περισσότερα από 1.000 τραγούδια, συμφωνικά έργα, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, έχει αφήσει ένα ανεξίτηλο στίγμα στην ελληνική και παγκόσμια μουσική σκηνή. Ο ίδιος, με την προσωπικότητα και το έργο του, ενέπνευσε γενιές Ελλήνων και παραμένει μια από τις πιο σημαντικές και πολυσυζητημένες προσωπικότητες της νεότερης Ελλάδας.
*14 september 1967
Κατά την περίοδο μετά την πτώση της δικτατορίας, το έργο του Μίκη Θεοδωράκη απολαμβάνει ευρεία αναγνώριση και η μουσική του ακούγεται ελεύθερα ξανά.
Σύμβολο μιας νέας εποχής για την Ελλάδα
Γίνεται σύμβολο μιας νέας εποχής για την Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί τη θέση του ως εμβληματική μορφή για τους αγωνιστές σε πολλές χώρες που μάχονται ενάντια σε αυταρχικά καθεστώτα.
Πολλές από τις δημιουργίες του, που γράφτηκαν κατά τη διάρκεια της επταετίας της δικτατορίας, κυκλοφορούν στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης (όπως τα έργα “Ο ήλιος και ο χρόνος”, “Τα Λαϊκά”, “Τα τραγούδια του Ανδρέα”, “Λιανοτράγουδα”, “Κάντο Χενεράλ”, “Επιφάνεια Αβέρωφ” και πολλά άλλα). Παράλληλα, ξεκινά σταδιακά η ηχογράφηση και η κυκλοφορία των συμφωνικών του έργων.
Το «Άξιον Εστί»
Ο Μίκης Θεοδωράκης, μια εμβληματική μορφή της ελληνικής και παγκόσμιας μουσικής σκηνής, τιμήθηκε με πληθώρα διακρίσεων από αρχηγούς κρατών, κυβερνήσεις, κρατικούς φορείς και διεθνείς οργανισμούς, αναγνωρίζοντας την τεράστια προσφορά του στην τέχνη, τον πολιτισμό και την κοινωνία.
Το «Άξιον Εστί», ένα μεγαλειώδες έργο για χορωδία, αποτέλεσε το πρώτο εγχείρημα του Μίκη Θεοδωράκη σε αυτό το είδος. Ο ίδιος το χαρακτήρισε ως «λαϊκό ορατόριο – μετασυμφωνικό». Θέλοντας να τονίσει την ποιοτική απόσταση μεταξύ της δυτικής και της νεοελληνικής μουσικής τέχνης. Επιπλέον η έμπνευση για το έργο προήλθε από την ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη και το δημοτικό τραγούδι. Ενώ ενσωματώθηκαν και νεωτεριστικά στοιχεία. Όπως η ταυτόχρονη παρουσία αφηγητή-ψάλτη, λαϊκού τραγουδιστή, κλασικής και λαϊκής ορχήστρας.
Μικρή Συμφωνική Ορχήστρα Αθηνών
Το 1963, ο Θεοδωράκης ίδρυσε μαζί με τον Μάνο Χατζιδάκι τη Μικρή Συμφωνική Ορχήστρα Αθηνών, με στόχο να φέρει το κοινό σε επαφή με τα αριστουργήματα της συμφωνικής μουσικής. Παράλληλα, συνέχισε την πολιτική του δράση, συμμετέχοντας στην ίδρυση της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη και αναλαμβάνοντας την προεδρία της. Το 1963, συνελήφθη κατά τη διάρκεια της 1ης Μαραθώνιας Πορείας Ειρήνης, παρά την ευρεία αναγνώριση του έργου του.
Ωστόσο το 1964, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με την ΕΔΑ στη Β’ Πειραιά και αργότερα έγινε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματος. Με την επιβολή της δικτατορίας το 1967, τα τραγούδια του απαγορεύτηκαν. Ενώ ο ίδιος συμμετείχε στην ίδρυση του αντιστασιακού «Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μετώπου» (ΠΑΜ). Η δράση του οδήγησε στη σύλληψή του και σε μια σειρά από διώξεις, φυλακίσεις, εξορίες και κατ’ οίκον περιορισμούς. Παρά τις δυσκολίες, συνέχισε να συνθέτει, με έργα του να ερμηνεύονται στο εξωτερικό από τη Μαρία Φαραντούρη και τη Μελίνα Μερκούρη.
Επίσης ο Θεοδωράκης τιμήθηκε με πολλά βραβεία και διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένου του βραβείου ειρήνης «Λένιν», του παράσημου του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος, του παράσημου του αξιωματικού της Λεγεώνας της Τιμής, και ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας από τα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, τιμήθηκε με το γερμανικό μουσικό βραβείο «Έριχ Κόρνγκολντ», το διεθνές βραβείο μουσικής της UNESCO, και τον Ταξιάρχη της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας. Το 2013, έγινε επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει βιβλία όπως «Το χρέος», «Μουσική για τις μάζες», «Οι δρόμοι του αρχάγγελου», «Ζητείται Αριστερά», «Αντιμανιφέστο». Καθώς και πολλά άλλα. Έγραψε επίσης ποιητικούς κύκλους που μελοποίησε ο ίδιος, όπως «Το τραγούδι του νεκρού αδελφού» και «Ο Ήλιος και ο Χρόνος». Το προσωπικό του αρχείο παραχωρήθηκε στη Μουσική Βιβλιοθήκη Λίλιαν Βουδούρη.
Χορηγούμενο
