Οι θανατικές ποινές των αρχαίων και οι απάνθρωπες μέθοδοι εκτέλεσης που προκαλούν σοκ και αποτροπιασμό
Ο αρχαίος κόσμος δεν φείδωταν φαντασίας όταν επρόκειτο για την επιβολή της θανατικής ποινής, επινοώντας ποικίλους τρόπους για να θέσει τέλος στη ζωή των εγκληματιών. Στη Βαβυλωνία χρησιμοποιούσαν την πυρά, τον πνιγμό και τον ανασκολοπισμό, οι Πέρσες τη σταύρωση, οι Εβραίοι τον λιθοβολισμό και επίσης τη σταύρωση, ενώ οι Αιγύπτιοι είχαν ένα ευρύ ρεπερτόριο που περιλάμβανε τον ανασκολοπισμό, την πυρά, τον πνιγμό, τον απαγχονισμό, τον αποκεφαλισμό και πιθανώς τη σταύρωση. Στην Ελλάδα, οι πιο συνηθισμένοι τρόποι ήταν ο λιθοβολισμός, ο κατακρημνισμός, το δηλητήριο και ο αινιγματικός «αποτυμπανισμός».
Οι θανατικές ποινές των αρχαίων και οι μέθοδοι εκτέλεσης στις ελληνιστικές πόλεις
Στις ελληνιστικές πόλεις, ήδη από την αρχαϊκή περίοδο, ο λιθοβολισμός έπαψε να είναι μια επίσημη μέθοδος εκτέλεσης που επιβαλλόταν από το κράτος. Όπου συνέχισε να εφαρμόζεται, ήταν περισσότερο μια τιμωρία που υπαγορευόταν και εκτελούνταν από κοινωνικές ομάδες, παρά μια κρατική κύρωση.
Στην Αθήνα των κλασικών χρόνων, οι θανατοποινίτες εκτελούνταν με τρεις κύριους τρόπους: πίνοντας κώνειο, κατακρημνιζόμενοι από ψηλά βράχια ή μέσω του μυστηριώδους «αποτυμπανισμού». Η δηλητηρίαση με κώνειο άρχισε να εφαρμόζεται προς το τέλος του 5ου αιώνα π.Χ. Μάλιστα, την ημέρα της εκτέλεσης, οι κατάδικοι λύνονταν από τα δεσμά τους, επιτρέποντάς τους να λουστούν και να αποχαιρετήσουν τους αγαπημένους τους, καθιστώντας τη δηλητηρίαση περισσότερο μια παρότρυνση για αυτοκτονία για λόγους επιείκειας. Μετά το θάνατο, το σώμα παραδιδόταν στους συγγενείς για ταφή.
Ο κατακρημνισμός, που εκτός από την Αθήνα χρησιμοποιούνταν στη Σπάρτη (στον Καιάδα), στους Δελφούς, στην Κόρινθο, ίσως στην Ήλιδα και τη Θεσσαλία (στους Κόρακες), περιελάμβανε την ρίψη του καταδικασμένου από ένα ψηλό σημείο. Αυτή η μέθοδος φαίνεται πως προοριζόταν για πολιτικά και θρησκευτικά εγκλήματα και συχνά συνεπαγόταν την άρνηση ταφής του σώματος. Μετά το 406 π.Χ., ο κατακρημνισμός δεν αναφέρεται ξανά, και το νέο όρυγμα που άνοιξαν οι Αθηναίοι τον 4ο αιώνα π.Χ. πιθανότατα χρησιμοποιούνταν για την απόρριψη των πτωμάτων των εκτελεσθέντων.
Ο τρίτος τρόπος εκτέλεσης, ο «αποτυμπανισμός», αναφέρεται λακωνικά από τους κλασικούς συγγραφείς, χωρίς να διασώζεται λεπτομερής περιγραφή της διαδικασίας. Μεταγενέστεροι λεξικογράφοι υπέθεταν ότι η εκτέλεση γινόταν με ένα ξύλινο θανατικό εργαλείο που ονομαζόταν «τύμπανον». Οι παλαιότεροι γραμματικοί θεωρούσαν ότι ο «αποτυμπανισμός» σήμαινε θανάτωση δια τυμπάνου, μια ερμηνεία που δεν αμφισβητήθηκε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.
Απίστευτο: Πότε και πως έπαιρναν διαζύγιο τα ζευγάρια στην Αρχαία Ελλάδα;
Το αρχαίο νεκροταφείο στο Φαληρικό Δέλτα
Ωστόσο, στις αρχές της δεκαετίας του 1920, οι αρχαιολόγοι Κουρουνιώτης και Πελεκίδης ανακάλυψαν ένα αρχαίο νεκροταφείο στο Φαληρικό Δέλτα, το οποίο περιείχε έναν ομαδικό τάφο της πρώιμης αρχαϊκής περιόδου με 17 σκελετούς ανδρών χωρίς κτερίσματα. Κάθε σκελετός έφερε σιδερένιους κλοιούς με αιχμηρές απολήξεις γύρω από τον λαιμό, τα χέρια και τα πόδια, με υπολείμματα ξύλου στις απολήξεις. Αυτό οδήγησε στο συμπέρασμα ότι κάθε νεκρός ήταν ξαπλωμένος και ακινητοποιημένος σε μια ξύλινη σανίδα με αυτούς τους κλοιούς που ήταν καρφωμένοι πάνω της. Τα σπασμένα οστά προσώπου και κρανίου σε πολλούς από τους σκελετούς, καθώς και μια χάλκινη αιχμή βέλους στο στήθος ενός, απέκλειαν τη δηλητηρίαση ή τον κατακρημνισμό ως αιτία θανάτου.
Το 1923, ο αρχαιολόγος Α. Κεραμόπουλλος, με μια διεθνώς αναγνωρισμένη μελέτη, απέδειξε ότι αυτός ο ομαδικός τάφος του Φαλήρου αποκαλύπτει τον διαδεδομένο νόμιμο τρόπο εκτέλεσης εγκληματιών από την εποχή του Σόλωνα μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ.: τον «αποτυμπανισμό», που ουσιαστικά σήμαινε θάνατο επί της σανίδος. Το «τύμπανον», το ξύλινο θανατικό εργαλείο, δεν ήταν παρά μια σανίδα ή, σε παλαιότερες εποχές, ένας κορμός δέντρου, γνωστός και ως «ξύλον» ή «πεντεσύριγγον ξύλον» λόγω των πέντε κλοιών που ακινητοποιούσαν το σώμα.
Μέγας Αλέξανδρος: Ανακαλύφθηκε και νέα αρχαία ελληνική αποικία
Η διαδικασία θανάτωσης περιλάμβανε την τοποθέτηση του γυμνού καταδίκου πάνω σε μια πλατιά και γερή σανίδα, παρόμοια με τη ρωμαϊκή σταύρωση. Στη συνέχεια, ο κατάδικος καθήλωνόταν με πέντε κλοιούς γύρω από τα άκρα και τον λαιμό, οι οποίοι καρφώνονταν στη σανίδα. Μετά την ακινητοποίηση, η σανίδα στηριζόταν όρθια. Πιθανόν, πριν την ανύψωση, ο κατάδικος μαστιγωνόταν ή ραβδιζόταν. Φρουροί παρακολουθούσαν για να αποτρέψουν οποιαδήποτε απόπειρα απελευθέρωσης ή επισπεύσεως του θανάτου. Ωστόσο, το μαρτύριο δεν τελείωνε εκεί. Τα κακοποιημένα οστά των νεκρών του Φαλήρου υποδεικνύουν ότι, μετά την καθήλωση, οι κατάδικοι λιθοβολούνταν, ίσως ως συμβολική πράξη εξάλειψης του «μιάσματος» του εγκλήματος και αποτροπής εκδίκησης μετά θάνατον.
Αρχαία Ελλάδα: Οι μάγισσες και τα μυστήρια μυστικά τους
Σε αντίθεση με την εκτέλεση για πολιτικά ή θρησκευτικά εγκλήματα με κώνειο ή κατακρημνισμό, που είχαν μια θρησκευτική χροιά εξαγνισμού, ο αποτυμπανισμός των «κακούργων» (κλεφτών, δουλεμπόρων, λωποδυτών, διαρρηκτών, πορτοφολάδων και ενδεχομένως φονιάδων) ήταν μια δημόσια θέα αποστροφής και χλευασμού, ένα μέσο εκφοβισμού όπου η παρατεταμένη αγωνία ήταν πιο παραδειγματική από ένα γρήγορο θάνατο.
Χορηγούμενο
