Παράγγειλε ή παρήγγειλε; Λέξεις που κάνουμε όλοι λάθος… Η ελληνική γλώσσα αστείρευτος θησαυρός από λέξεις και εκφράσεις
Η ελληνική γλώσσα, ένας αστείρευτος θησαυρός λέξεων και εκφράσεων, συχνά μας θέτει σε γλωσσικές δοκιμασίες. Είναι απολύτως φυσιολογικό, λοιπόν, να σκοντάφτουμε σε κάποιες λέξεις και φράσεις, κάνοντας λάθη που επαναλαμβάνονται από πολλούς, χωρίς καν να το αντιλαμβανόμαστε. Η πλούσια ιστορία της γλώσσας μας, με τις αρχαίες της ρίζες και τις διαχρονικές της εξελίξεις, δημιουργεί κάποιες φορές παρεξηγήσεις και λανθασμένες χρήσεις.
Παράγγειλε ή παρήγγειλε; Λέξεις που κάνουμε όλοι λάθος
Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικά από αυτά τα συνηθισμένα γλωσσικά ατοπήματα, με την ελπίδα να τα αναγνωρίζουμε και να τα αποφεύγουμε στην καθημερινή μας επικοινωνία:
Ένα από τα πιο κλασικά παραδείγματα είναι η σύγχυση μεταξύ του ρήματος που δηλώνει την αιώνια ανάμνηση και μιας λανθασμένης εκδοχής του. Η σωστή λέξη είναι «απαθανατίζω», καθώς προέρχεται από τη σύνθεση της πρόθεσης «από» και του επιθέτου «αθάνατος», με την αναγκαία φωνητική προσαρμογή για την ομαλή ένωση των δύο λέξεων. Η λανθασμένη μορφή «αποθανατίζω» στερείται λογικής ετυμολογικής βάσης.
Μια φράση που συχνά ακούγεται ελλιπής είναι το «εκ των ων ουκ άνευ». Πολλοί παραλείπουν το «ων», αλλοιώνοντας όμως έτσι την αρχική σημασία και τη δομή της φράσης. Η παρουσία του «ων» είναι καθοριστική για την ορθή απόδοση του νοήματος.
Στον ιατρικό χώρο, ένα συχνό λάθος αφορά την ονομασία του ειδικευμένου χειριστή. Αν και η εκδοχή «χειρούργος» ακούγεται συχνά, η ορθή είναι «χειρουργός», με τον τόνο στην παραλήγουσα. Η κατάληξη «-ούργος» τείνει να συνδέεται με λέξεις που έχουν αρνητική σημασιολογική χροιά, κάτι που δεν ισχύει στην περίπτωση του ιατρού.
Όσον αφορά τον υπέρμετρα πλούσιο, η σωστή λέξη είναι «ζάπλουτος», με ένα «π» και όχι δύο. Η λέξη έχει αρχαίες ρίζες, προερχόμενη από το αρχαιοελληνικό «ζα-» που σημαίνει «πολύ» και τη λέξη «πλούτος». Η λανθασμένη μορφή «ζάμπλουτος» πιθανότατα οφείλεται σε αναλογία με τη λέξη «πάμπλουτος», όπου το «παμ-» είναι σύνθεση του «παν» και του «πλούτος».
Τέλος, στην προστακτική του ρήματος «παραγγέλνω», η σωστή μορφή είναι «παράγγειλε», με τον τόνο στην παραλήγουσα. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο αόριστος «παρέδωσε» δεν είναι η προστακτική του ρήματος «παραδίδω».
Ποιά λέξη γράφουν όλοι λάθος; Την «σκότωσαν» μέχρι και στο Chase
Η κατανόηση αυτών των συνηθισμένων λαθών μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ακρίβεια και την κομψότητα της ομιλίας και της γραφής μας στα ελληνικά. Η γλώσσα μας είναι ζωντανή και εξελίσσεται, αλλά η γνώση των βασικών κανόνων της μας επιτρέπει να την χρησιμοποιούμε με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και σαφήνεια.
Χορηγούμενο
