Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, Μπεν Κάρντιν, δήλωσε χθες Παρασκευή ότι θα επιτρέψει την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία, αφότου η Άγκυρα επικύρωσε το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Μπεν Κάρντιν αντικατέστησε τον Μπομπ Μενέντεζ, αφότου ο τελευταίος μπήκε στο στόχαστρο της δικαιοσύνης.
Στη μακροσκελή ανακοίνωση που εξέδωσε ο Μπεν Κάρντιν εξηγεί ότι αυτή δεν ήταν μια απόφαση που πήρε ελαφρά τη καρδία. Αν και αναγνώρισε ότι η Τουρκία είναι ένας σημαντικός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ, ο κ. Κάρντιν διατηρούσε σοβαρές επιφυλάξεις, οι οποίες είχαν να κάνουν με την εγχώρια παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την εμπρηστική στάση στην Ανατολική Μεσόγειο, και τη βοήθεια στη Μόσχα για την αποφυγή των δυτικών κυρώσεων.
«Η έγκρισή μου στο αίτημα της Τουρκίας να αγοράσει μαχητικά F-16 εξαρτάται από την τουρκική έγκριση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Αλλά μην κάνετε λάθος: αυτή δεν ήταν μια απόφαση που πήρα ελαφρά τη καρδία. Ενώ η Τουρκία διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην περιοχή ως σύμμαχος του ΝΑΤΟ, υπάρχει επείγουσα ανάγκη για βελτίωση του ιστορικού της στα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της άδικης φυλάκισης δημοσιογράφων και ηγετών της κοινωνίας των πολιτών, καλύτερη συνεργασία στη προσπάθεια να πληρώσει η Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία, καθώς και για τη μείωση της έντασης στη ρητορική της για τη Μέση Ανατολή», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, ανάφερε ότι οι εν λόγω ανησυχίες έχουν μεταφερθεί με πολύ ξεκάθαρο τρόπο στη κυβέρνηση Μπάιντεν μέσω της συνεχής επικοινωνίας που οι δύο πλευρές είχαν το διάστημα των τελευταίων μηνών. Επιπλέον, δήλωσε ενθαρρυμένος από «την παραγωγική κατεύθυνση» των συζητήσεών που είχε με Τούρκους αξιωματούχους για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο, εξέφρασε την ικανοποίηση του για τη πρόσφατη απόφαση για την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Όπως επισήμανε, «επαινώ την τουρκική Εθνοσυνέλευση για τη σημαντική υπερψήφιση της έγκρισης του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και τον πρόεδρο Ερντογάν για την υπογραφή του. Η Σουηδία έχει εδώ και καιρό εκπληρώσει όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ένταξη στη συμμαχία και αυτή η κίνηση αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για την ενίσχυση της ευρωατλαντικής μας κοινότητας και της διαλειτουργικότητας απέναντι στην απρόκλητη και παράνομη εισβολή του καθεστώτος Πούτιν στην Ανατολική Ευρώπη».
Παρόλα αυτά, δεν παρέλειψε να ρίξει τα πυρά του προσωπικά στον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, για το γεγονός ότι δεν έχει ακόμα επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ειδικότερα, στην κριτική που άσκησε είπε ότι «ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν αποδείχθηκε για άλλη μια φορά ως το λιγότερο αξιόπιστο μέλος του ΝΑΤΟ, ένα γεγονός που έρχεται να προστεθεί στην υπονόμευση της προσπάθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παροχή μιας τόσο αναγκαίας οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία».
Η ανακοίνωση του Μπεν Κάρντιν καταλήγει με την ελπίδα ότι η συγκεκριμένη θετική εξέλιξη με τη Σουηδία θα αποτελέσει την αφορμή για να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα. «Ανυπομονώ να ξεκινήσουμε αυτό το νέο κεφάλαιο στη σχέση μας με την Τουρκία, να επεκτείνουμε τη συμμαχία του ΝΑΤΟ και να συνεργαστούμε με τους συμμάχους μας ανά τον κόσμο για να αντισταθούμε στη συνεχιζόμενη ρωσική επιθετικότητα εναντίον των ειρηνικών γειτόνων της»
Σύμφωνα με αμερικανούς αξιωματούχους, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τείνει να συμπεριλάβει ρήτρα συμμόρφωσης στη συμφωνία με την Τουρκία, ώστε οποιαδήποτε παραβίαση των όρων χρήσης F-16 να έχει άμεσες συνέπειες για την εφαρμογή της συμφωνίας.
Η υπογραφή του πρωτοκόλλου προσχώρησης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, μετά την επικύρωση του σχετικού νομοσχεδίου από την Εθνοσυνέλευση, το βράδυ της Τρίτης ήταν αφετηρία για το επόμενο μεγάλο παζάρι ώστε η Τουρκία να εξασφαλίσει το αντάλλαγμα το οποίο από την αρχή ζητούσε, την έγκριση από το Κογκρέσο της πώλησης 40 F-16 και 80 κιτ για την αναβάθμιση των παλιών F-16 της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Η εξέλιξη είναι αποτέλεσμα και της παρέμβασης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν κατά την τελευταία επίσκεψη του στην Κωνσταντινούπολη οπου συναντήθηκε με τον κ. Ερντογάν εξασφαλίζοντας την δέσμευση του Τούρκου ηγέτη ότι θα προχωρήσει με το Πρωτόκολλο της ένταξης της Σουηδίας με αντάλλαγμα την υπόσχεση ότι θα προχωρήσει παράλληλα και το πακέτο των F-16.
Χορηγούμενο