Συμφωνία στην ΕΕ (Δεκέμβριος 2025) για χαλάρωση των κανόνων των Νέων Γονιδιωματικών Τεχνικών (ΝΓΤ). Ποιοι είναι οι στόχοι για την ανθεκτικότητα των φυτών στην κλιματική αλλαγή και πώς επηρεάζεται η βιολογική γεωργία.
Οι ευρωβουλευτές και οι κυβερνήσεις των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε μια σημαντική συναίνεση σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για τις Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές (ΝΓΤ), οι οποίες τροποποιούν το γενετικό υλικό των φυτών. Η άτυπη συμφωνία, που επιτεύχθηκε τον Δεκέμβριο του 2025, έχει ως επίσημο στόχο τη δημιουργία φυτών ανθεκτικών στην κλιματική αλλαγή και τα παράσιτα, ικανών να δώσουν υψηλότερες αποδόσεις με μειωμένη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.
Η συμφωνία διαχωρίζει τα φυτά ΝΓΤ σε δύο κατηγορίες. Τα φυτά NGT1, δηλαδή αυτά που θα μπορούσαν να προκύψουν και μέσω φυσικής ή συμβατικής αναπαραγωγής (μεταλλάξεις χωρίς εισαγωγή ξένου DNA), εξαιρούνται πλέον από τις αυστηρές απαιτήσεις της υφιστάμενης νομοθεσίας για τους Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς (ΓΤΟ). Αντίθετα, τα φυτά NGT2 (τα υπόλοιπα γενετικά τροποποιημένα) θα συνεχίσουν να υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες, διατηρώντας ένα επίπεδο ρύθμισης.
Οι Ανησυχίες του Κλάδου: Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας και Ισότιμη Πρόσβαση Αγροτών
Η χαλάρωση των κανόνων για τα φυτά NGT1 έχει προκαλέσει έντονη κινητικότητα στον αγροτικό τομέα και έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της παραδοσιακής και βιολογικής γεωργίας. Ένα κρίσιμο σημείο της συμφωνίας είναι ότι επιτρέπει την κατοχύρωση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τα προϊόντα ΝΓΤ, εκτός από χαρακτηριστικά που εμφανίζονται στη φύση. Αυτό δημιουργεί φόβους για τον έλεγχο της σποροπαραγωγής από μεγάλες εταιρείες.
Ωστόσο, οι ευρωβουλευτές κατάφεραν να ενσωματώσουν διασφαλίσεις με στόχο την προσιτή τιμή και την ισότιμη πρόσβαση για τους αγρότες στις νέες τεχνολογίες. Η εισηγήτρια, Jessica Polfjärd, χαιρέτισε τη συμφωνία ως μια «ιστορική ημέρα», τονίζοντας ότι «ενισχύει όχι μόνο την ανταγωνιστικότητα των αγροτών μας, αλλά και τη θέση της Ευρώπης στην έρευνα και την καινοτομία».
Απίστευτο: Σκουλήκια και έντομα μέσα σε καθημερινά μας τρόφιμα
Η Θέση της Βιολογικής Γεωργίας και οι Περιορισμοί
Σε ό,τι αφορά τον ευαίσθητο τομέα της βιολογικής παραγωγής, η συμφωνία θέτει σαφή όρια: Δεν θα επιτρέπονται οι τεχνικές ΝΓΤ στη βιολογική γεωργία. Παρόλα αυτά, η τεχνικά αναπόφευκτη παρουσία μονάδων NGT1 δεν θα θεωρείται μη συμμόρφωση.
Πέραν αυτού, η συμφωνία επιβάλλει ρητούς περιορισμούς: Απαγορεύονται τα φυτά που έχουν τροποποιηθεί γενετικά ώστε να είναι ανθεκτικά στα ζιζανιοκτόνα ή να παράγουν εντομοκτόνα. Ο στόχος είναι να προωθηθούν οι καλλιέργειες που χρειάζονται λιγότερους εξωτερικούς πόρους (π.χ., ποικιλίες καλαμποκιού ή ρυζιού που χρειάζονται λιγότερο νερό, ή μπανάνες και μανιτάρια που δεν μαυρίζουν). Η Επιτροπή αναμένεται να αξιολογήσει τυχόν διοικητικά ή οικονομικά βάρη που μπορεί να δημιουργηθούν για τους φορείς εκμετάλλευσης βιολογικών προϊόντων, διατηρώντας την εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
Χορηγούμενο
