Η έξαρση της νεανικής παραβατικότητας συνιστά ένα κοινωνικό σύμπτωμα και όχι ατομικό ελάττωμα, με τις ρίζες του να βρίσκονται σε ένα σύνθετο πλέγμα παραγόντων που εκτείνεται από την οικογένεια έως το ψηφιακό περιβάλλον. Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της πανελλαδικής έρευνας 204 σελίδων που εκπόνησε το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΙΤΑ), η οποία παρουσιάστηκε στο συνέδριο της ΚΕΔΕ.
Η έρευνα, που διεξήχθη σε δείγμα 1.400 ατόμων (συμπεριλαμβανομένων 600 νέων 16-24 ετών), αναδεικνύει τον καταλυτικό ρόλο της οικογένειας και τη μεγάλη ευθύνη των κοινωνικών δομών.
Βασικές Αιτίες και Παράγοντες Κινδύνου
Οι μελετητές εντόπισαν τους εξής βασικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην ανησυχητική άνοδο της νεανικής παραβατικότητας:
-
Οικογενειακό Περιβάλλον: Έλλειψη επικοινωνίας, απουσία ορίων και εποπτείας, και συναισθηματικές απουσίες (όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΙΤΑ, Ηλίας Αποστολόπουλος, χαρακτηρίζοντας την παραβατικότητα ως «κραυγή για αποδοχή»).
-
Ψηφιακό Περιβάλλον: Κοινωνική αποστασιοποίηση, εθισμοί και η επιρροή από βίαια πρότυπα στα ΜΜΕ και τα social media (όπως το βίαιο περιεχόμενο σε παιχνίδια και μέσα).
-
Κοινωνία & Σχολείο: Γενικότερη αξιακή κρίση στη σύγχρονη κοινωνία και διάρρηξη της σχολικής λειτουργίας.
Ο Ζωτικός Ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Ένα σημαντικό εύρημα της έρευνας, όπως ανέφερε η εγκληματολόγος Έλενα Συρμαλή (επιστημονική συνεργάτιδα της GPO), είναι η υψηλή προσδοκία του κοινού:
-
78,4% των πολιτών και 77,2% των νέων πιστεύουν ότι οι Δήμοι μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στον περιορισμό του φαινομένου.
Ωστόσο, η ίδια επισήμανε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν έχει ανταποκριθεί πλήρως σε αυτόν τον ρόλο, κυρίως λόγω έλλειψης πόρων, πολιτικής στήριξης και στενής διασύνδεσης με τα σχολεία.
Παιδαγωγική Αντιμετώπιση και Λύσεις
Οι ειδικοί και οι φορείς συμφώνησαν στην ανάγκη για ολιστική αντιμετώπιση:
-
Υπουργείο Παιδείας: Η Υπουργός Σοφία Ζαχαράκη τόνισε ότι «Τα παιδιά μας δεν γεννιούνται παραβατικά» και υπογράμμισε ότι η παρέμβαση στα σχολεία πρέπει να είναι παιδαγωγική και όχι τιμωρητική.
-
Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης: Ο καθηγητής Χριστόφορος Σκαμνάκης πρότεινε την εκπόνηση ολοκληρωμένου σχεδίου που θα περιλαμβάνει ενίσχυση δομών υποστήριξης, δημιουργία κέντρων νεότητας, επιμόρφωση γονέων/εκπαιδευτικών και δίκτυα mentoring.
-
Διατομεακές Πολιτικές: Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εγκληματικότητας της ΚΕΔΕ, Μιχάλης Καραμαλάκης, ζήτησε «διατομεακές πολιτικές, συνεργασίες και συνεκτικά τοπικά σχέδια δράσης».
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, διαβεβαίωσε ότι τα ευρήματα της μελέτης θα κοινοποιηθούν σε όλους τους Δήμους ως οδηγός χάραξης πολιτικών, τονίζοντας ότι «Η Αυτοδιοίκηση δεν ασχολείται μόνο με τα σκουπίδια, αλλά πρωτίστως με τον άνθρωπο και ειδικά με τους νέους».
Δείτε ΕΔΩ ολόκληρη τη μελέτη
Χορηγούμενο
