Η Αρχαία Σπάρτη αποτελεί έναν από τους πιο συναρπαστικούς και ταυτόχρονα μυστηριώδεις πολιτισμούς του αρχαίου κόσμου. Πέρα από τον μύθο των «300», η σπαρτιατική κοινωνία είχε υιοθετήσει πρακτικές που σήμερα φαίνονται ακραίες, αλλά ήταν αναπόσπαστο μέρος της φιλοσοφίας της για τη δημιουργία ατρόμητων πολεμιστών.
Ακολουθούν πέντε παράδοξα και εντυπωσιακά στοιχεία για τους Σπαρτιάτες:
1. Τάφοι μόνο για Ήρωες και Μητέρες
Η σπαρτιατική κουλτούρα ήταν απόλυτα επικεντρωμένη στην ιδιότητα του στρατιώτη, ακόμα και μετά τον θάνατο. Σε αντίθεση με τις συνήθεις ταφικές πρακτικές της εποχής, οι Σπαρτιάτες πολίτες δικαιούνταν επιτύμβια στήλη μόνο σε δύο περιπτώσεις:
-
Άνδρες που σκοτώθηκαν στη μάχη: Η στήλη τους έφερε το όνομά τους και τη φράση «στον πόλεμο».
-
Γυναίκες που πέθαναν στη γέννα: Αυτές οι γυναίκες αναγνωρίζονταν ως σεβαστά μέλη της κοινωνίας επειδή γεννούσαν τους μελλοντικούς πολεμιστές της Σπάρτης.
2. Ο Καίριος Ρόλος των Σπαρτιατισσών στην Άμυνα
Παρόλο που η Σπάρτη φημιζόταν ότι δεν έχτιζε τείχη (ο Λυκούργος έλεγε ότι η πόλη προστατεύεται καλύτερα από «γενναίους άνδρες»), οι Σπαρτιάτισσες αποδείχθηκαν τα πιο ισχυρά της τείχη.
Το 272 π.Χ., όταν ο στρατός απουσίαζε σε εκστρατεία στην Κρήτη, ο Πύρρος της Ηπείρου επιτέθηκε στην απροστάτευτη πόλη. Οι Σπαρτιάτισσες αρνήθηκαν να εκκενώσουν και, αντίθετα, βοήθησαν τη μικρή φρουρά και τους άπειρους νέους να υπερασπιστούν την πόλη. Για δύο ημέρες, κράτησαν επιτυχώς τις δυνάμεις του Πύρρου εκτός, αναγκάζοντάς τον τελικά να υποχωρήσει.
3. Το Πρωτότυπο του «Μολών Λαβέ»
Η πιο διάσημη φράση της αρχαίας ελληνικής στρατιωτικής ιστορίας, «Μολών Λαβέ» («Ελάτε να τα πάρετε»), ειπώθηκε για πρώτη φορά από τον Σπαρτιάτη βασιλιά Λεωνίδα.
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, η φράση αυτή ήταν η απάντηση του Λεωνίδα στον Πέρση ηγεμόνα, Ξέρξη, ο οποίος είχε απαιτήσει από τους Σπαρτιάτες να παραδώσουν τα όπλα τους στις Θερμοπύλες.
4. Δημόσια Γυμναστική… Γυμνές Γυναίκες
Η άριστη φυσική κατάσταση ήταν υποχρεωτική στη σπαρτιατική κοινωνία για άνδρες και γυναίκες. Για να διατηρήσουν τη σωματική τους διάπλαση, οι Σπαρτιάτισσες ασκούνταν συχνά γυμνές δημόσια, συμμετέχοντας σε αθλήματα όπως αγώνες δρόμου και πάλη.
Αυτό το έθιμο δεν θεωρούνταν σκανδαλώδες. Αντίθετα, πίστευαν ότι το γυμνό σώμα δίδασκε στις γυναίκες τη «φροντίδα για καλή υγεία». Στα μάτια των Σπαρτιατών, οι δυνατές γυναίκες ήταν απαραίτητες για τη γέννηση δυνατών μωρών, γεγονός που τους επέτρεπε ένα επίπεδο ανεξαρτησίας σπάνιο για την εποχή.
5. Η Δοκιμασία του Κρασιού για τα Βρέφη
Η σκληρότητα ξεκινούσε από τη βρεφική ηλικία. Αμέσως μετά τη γέννηση, τα σπαρτιατικά βρέφη βυθίζονταν σε κρασί. Η πεποίθηση ήταν ότι τα αδύναμα μωρά θα πάθαιναν «σπασμούς και θα πέθαιναν», ενώ τα δυνατά θα επιβίωναν της δοκιμασίας.
Αργότερα, τα βρέφη οδηγούνταν ενώπιον ενός συμβουλίου πρεσβυτέρων. Εάν το μωρό δεν πληρούσε τα υψηλά πρότυπα, το άφηναν να χαθεί σε μια βουνοπλαγιά. Ακόμη και μετά την επιβίωση, οι μητέρες άφηναν τα μωρά να κλαίνε μόνα τους για ώρες, μια πρακτική που, παραδόξως, έκανε τις Σπαρτιάτισσες περιζήτητες ως νταντάδες σε άλλες κοινωνίες.
Χορηγούμενο
