Τι πρέπει να ξέρουν οι γονείς: Σακχαρώδης Διαβήτης & παιδιά

Είμαι σίγουρος πως την πρώτη φορά που θα ακούσετε ότι το παιδί σας έχει σακχαρώδη διαβήτη. Είναι ένας κεραυνός στο κεφάλι σας. Νομίζετε ότι χάθηκαν όλα και βέβαια στην αρχή δεν θα μπορείτε να το πιστέψετε. Ο σακχαρώδης διαβήτης στα παιδιά δεν είναι ένα σπανιότατο νόσημα. Περίπου 15 νέα περιστατικά εμφανίζονται κάθε χρόνο. Για κάθε 100.000 παιδιά. Στις Σκανδιναβικές μάλιστα χώρες το ποσοστό αυτό είναι ακριβώς διπλάσιο.

Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης;

Αρχικά το φαγητό που τρώμε έχει μέσα σάκχαρο (γλυκόζη). Ο οργανισμός έχει την δυνατότητα να παίρνει την γλυκόζη. Και να την χρησιμοποιεί για την παραγωγή ενέργειας. Είναι λοιπόν στην ουσία η γλυκόζη το “καύσιμο” για τον οργανισμό μας. Χωρίς αυτή δεν θα μπορούσαμε να κινηθούμε, να διαβάσουμε, να παίξουμε, να αναπνέουμε και γενικά χωρίς ενέργεια δεν υπάρχει ούτε ζωή. Η γλυκόζη όμως δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από μόνη της. Χρειάζεται μια ορμόνη που λέγεται ινσουλίνη, η οποία είναι υπεύθυνη για να μεταφέρει την γλυκόζη μέσα στα κύτταρα του οργανισμού. Επίσης η ινσουλίνη παράγεται από ένα μεγάλο όργανο. Που βρίσκεται κοντά στο στομάχι και λέγεται πάγκρεας. Το πάγκρεας παράγει και άλλες ορμόνες καθώς επίσης και σημαντικά ένζυμα.

Τα κύτταρα που παράγουν την ινσουλίνη αποτελούν μόνο το 2% του παγκρέατος. Η γλυκόζη λοιπόν μπορεί να κυκλοφορά στον οργανισμό μας. Αλλά αν δεν υπάρχει ινσουλίνη ο οργανισμός δεν μπορεί ουσιαστικά να τη χρησιμοποιήσει. Στο τύπο του σακχαρώδη διαβήτη που εμφανίζεται στα παιδιά ο οργανισμός δεν μπορεί να παράγει ινσουλίνη. Και έτσι δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει και την γλυκόζη. Έτσι αν το παιδί σας έχει σακχαρώδη διαβήτη, παρά το γεγονός ότι θα τρώει, ο οργανισμός του δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει την γλυκόζη για να παράγει ενέργεια.

Πώς εκδηλώνεται (συμπτώματα) ο σακχαρώδης διαβήτης;

Επίσης ο οργανισμός παρά το γεγονός ότι έχει μπόλικο σάκχαρο δεν μπορεί να το χρησιμοποιήσει και έτσι ο εγκέφαλος δίνει σήμα ότι χρειάζεται σάκχαρο. Το αποτέλεσμα είναι να αρχίσει το παιδί να τρώει υπερβολικά (πολυφαγία). Ταυτόχρονα όμως βρίσκει άλλους τρόπους για να παράγει ενέργεια με αποτέλεσμα να χάνει βάρος (απώλεια βάρους σώματος). Το σάκχαρο αποβάλλεται από τα ούρα και συμπαρασύρει μαζί του μπόλικο νερό, έτσι το παιδί παρουσιάζει πολυουρία. Ο οργανισμός όμως θα πρέπει να αντικαταστήσει το χαμένο νερό, γι` αυτό και παρουσιάζει πολυδιψία. Ωστόσο  ο κύριος μηχανισμός του οργανισμού για παραγωγή ενέργειας είναι η καύση του λίπους. Η καύση όμως του λίπους αφήνει πολλά οξέα στο αίμα, τα οποία προκαλούν γρήγορη αναπνοή (ταχύπνοια) και παράξενη μυρωδιά της αναπνοής (άσχημη μυρωδιά αναπνοής).

Άρα τα κύρια συμπτώματα του σακχαρώδη διαβήτη είναι:

1. Πολυφαγία
2. Απώλεια βάρους σώματος
3. Πολυουρία
4. Πολυδιψία
5. Ταχύπνοια
6. Άσχημη μυρωδιά αναπνοής

Επιπλέον αν δεν διαγνωστεί έγκαιρα τότε τα οξέα που παράγονται επηρεάζουν την λειτουργία του εγκεφάλου και το παιδί μπορεί να πέσει σε κώμα. Υπάρχουν όμως και άλλα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλώσει στην αρχή ένα παιδί με σακχαρώδη διαβήτη και είναι χρήσιμο να τα γνωρίζετε.

1. Να βρέχει το κρεβάτι του το βράδυ, ενώ δεν το έκανε προηγουμένως. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάθε παιδί που ξαφνικά αρχίζει να βρέχει το κρεβάτι του έχει σακχαρώδη διαβήτη.
2. Το παιδί μπορεί να παρουσιάζει κοιλιακά άλγη (κοιλόπονο) που καμιά φορά μπορεί να συγχυστεί με σκωληκοειδίτιδα ή ίωση.
3. Τα κορίτσια μπορεί να παρουσιάσουν μυκητιασικές κολπίτιδες.

Πώς γίνεται η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη;

Επίσης η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη είναι εύκολη φτάνει κάποιος να το σκεφτεί. Ο γιατρός θα ζητήσει αμέσως λίγα ούρα, τα οποία θα ελέγξει αν περιέχουν γλυκόζη. Τα παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη αποβάλλουν από τα ούρα τους μεγάλες ποσότητες γλυκόζης. Μπορεί επίσης να ζητήσει να μετρηθεί και η γλυκόζη του αίματος ή και άλλες εξετάσεις αίματος που είναι χρήσιμες για να διαπιστώσει αν έχουν δημιουργηθεί προβλήματα από την χρησιμοποίηση των λιπών σαν “καύσιμη ύλη” από τον οργανισμό.

Δρ Αδάμος Χατζηπαναγής, Παιδίατρος