Τι συμβολίζει ο Άγιος Γεώργιος και ο δράκος; Τα φρικτά βασανιστήρια και τα θαύματα…
Η εορτή του Αγίου Γεωργίου, ενός από τους πλέον τιμώμενους Αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας, χαρακτηρίζεται από την κινητή της φύση, καθώς η ημερομηνία του εορτασμού της συνδέεται άρρηκτα με την ημερομηνία του Πάσχα, γεγονός που συχνά δημιουργεί ερωτήματα στους πιστούς σχετικά με το πότε ακριβώς τιμάται η μνήμη του.
Πότε πέφτει φέτος η γιορτή του Αγίου Γεωργίου;
Ωστόσο, για το τρέχον έτος, με την Κυριακή του Πάσχα να εορτάζεται στις 20 Απριλίου, ο εορτασμός του Αγίου Γεωργίου δεν θα μετακινηθεί από την καθιερωμένη του ημερομηνία.
Έτσι, οι Γιώργηδες και οι Γεωργίες θα έχουν την ευκαιρία να δεχτούν τις εγκάρδιες ευχές των αγαπημένων τους την Τετάρτη 23 Απριλίου, τιμώντας τη μνήμη του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου. Αυτή η ημερομηνία αποτελεί την σταθερή ημέρα μνήμης του Αγίου, εκτός από τις περιπτώσεις όπου το Πάσχα εορτάζεται μετά τις 23 Απριλίου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η γιορτή μεταφέρεται στην Δευτέρα της Διακαινησίμου Εβδομάδας, την εβδομάδα που ακολουθεί το Πάσχα.
Παρόμοια θα είναι η κατάσταση και το 2026, καθώς η Κυριακή του Πάσχα θα πέσει ακόμη νωρίτερα, στις 12 Απριλίου, διατηρώντας την 23η Απριλίου ως την ημέρα εορτασμού του Αγίου Γεωργίου.
Τι συμβολίζει ο Άγιος Γεώργιος και ο δράκος; Τα φρικτά βασανιστήρια και τα θαύματα
Σύμφωνα με τους Συναξαριστές και την Ιερή Παράδοση της Εκκλησίας, ο Άγιος Γεώργιος γεννήθηκε στην Νικομήδεια της Βιθυνίας μεταξύ των ετών 275 και 281 μ.Χ. Ο πατέρας του, Γερόντιος, καταγόταν από μια ευγενή και πλούσια οικογένεια της Καππαδοκίας και ήταν αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού και συγκλητικός. Η μητέρα του, Πολυχρονία, είχε καταγωγή από τη Λύδδα της Παλαιστίνης. Και οι δύο γονείς του Αγίου Γεωργίου είχαν ασπαστεί τον Χριστιανισμό.
Μετά τον θάνατο του πατέρα του, η οικογένεια του Αγίου μετακόμισε στη Λύδδα, την πατρίδα της μητέρας του. Στη νεαρή του ηλικία, ο Γεώργιος ακολούθησε το στρατιωτικό επάγγελμα και εντάχθηκε στις τάξεις του Ρωμαϊκού Στρατού. Χάρη στις εξαιρετικές του ικανότητες και την απαράμιλλη ανδρεία του, διακρίθηκε γρήγορα και έλαβε το υψηλό αξίωμα του Τριβούνου. Ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός αναγνώρισε τις αρετές του και τον προήγαγε σε Δούκα (διοικητή) και Κόμη (συνταγματάρχη) στο επίλεκτο σώμα της αυτοκρατορικής φρουράς.
Τα φρικτά βασανιστήρια
Το έτος 303 μ.Χ. σηματοδότησε την έναρξη ενός λυσσαλέου διωγμού κατά των Χριστιανών από τον αυτοκράτορα Διοκλητιανό. Ο Γεώργιος, με σθένος και ακλόνητη πίστη, αρνήθηκε να υπακούσει στις άδικες διαταγές του και ομολόγησε με παρρησία την χριστιανική του ταυτότητα. Ο αυτοκράτορας, έκπληκτος από αυτή την απροσδόκητη στάση ενός τόσο υψηλόβαθμου αξιωματικού του, διέταξε να υποβληθεί ο Γεώργιος σε φρικτά και απάνθρωπα βασανιστήρια, με σκοπό να τον αναγκάσει να απαρνηθεί την πίστη του στον Χριστό.
Ο Άγιος Γεώργιος υπέμεινε με αξιοθαύμαστη καρτερία κάθε είδους μαρτύριο. Τον λόγχισαν, του καταξέσχισαν τις σάρκες με έναν ειδικό τροχό γεμάτο αιχμηρά μαχαίρια, τον έριξαν σε λάκκο με βραστό ασβέστη και τον ανάγκασαν να περπατήσει φορώντας πυρωμένα μεταλλικά παπούτσια. Παρά τον φρικτό πόνο, ο Γεώργιος παρέμεινε σταθερός στην πίστη του και τελικά, στις 23 Απριλίου του 303 μ.Χ., αποκεφαλίστηκε στα τείχη της Νικομήδειας, επισφραγίζοντας με το αίμα του την αφοσίωσή του στον Θεό. Έκτοτε, αυτή η ημερομηνία τιμάται ως ημέρα μνήμης του σε ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο, με την εξαίρεση των Ορθόδοξων Εκκλησιών όταν η 23η Απριλίου προηγείται ή συμπίπτει με την Κυριακή του Πάσχα, λόγω του αναστάσιμου χαρακτήρα των ακολουθιών της περιόδου. Στις περιπτώσεις αυτές, ο εορτασμός μετατίθεται για τη Δευτέρα της Διακαινησίμου Εβδομάδας.
Το Ιερό λείψανο του Αγίου Γεωργίου
Το ιερό λείψανο του Αγίου Γεωργίου, μαζί με αυτό της μητέρας του, η οποία μαρτύρησε την ίδια ή την επόμενη ημέρα, μεταφέρθηκε και ενταφιάστηκε στη Λύδδα. Από εκεί, όπως μαρτυρούν οι ιστορικές πηγές, οι Σταυροφόροι απέσπασαν τα ιερά λείψανα της Αγίας Πολυχρονίας και τα μετέφεραν στη Δύση. Στον τάφο του Αγίου Γεωργίου, ο Μέγας Κωνσταντίνος έκτισε έναν μεγαλοπρεπή ναό προς τιμήν του.
Η θαυμαστή αντοχή και καρτερία που επέδειξε ο Άγιος Γεώργιος κατά τη διάρκεια των φρικτών βασανιστηρίων του, καθώς και τα многочисленные θαύματα που του αποδόθηκαν, συνέβαλαν καθοριστικά στη μεταστροφή πολλών Ρωμαίων στην χριστιανική πίστη. Η πιο εμβληματική περίπτωση είναι αυτή της συζύγου του αυτοκράτορα Διοκλητιανού, Αλεξάνδρας, η οποία ασπάστηκε τον Χριστιανισμό μαζί με τους δούλους της, Απολλώ, Ισαάκιο και Κοδράτο. Η μνήμη τους τιμάται στις 21 Απριλίου.
Ένας Άγιος με τεράστια προσφορά
Η φήμη του Αγίου Γεωργίου διαδόθηκε ταχύτατα σε ολόκληρη την Ανατολή. Ήδη από τον 4ο αιώνα, υπήρχαν ναοί αφιερωμένοι στο όνομά του στη Συρία, ενώ στην Αίγυπτο είχαν ανεγερθεί προς τιμήν του 40 ναοί και 3 μοναστήρια. Στην Κωνσταντινούπολη αναφέρεται η ύπαρξη ναού του Αγίου Γεωργίου από την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου.
Οι εκκλησιαστικοί υμνογράφοι, όπως ο Ρωμανός ο Μελωδός, ύμνησαν τον Άγιο Γεώργιο με θριαμβευτικούς ύμνους και εγκώμια, ανακηρύσσοντάς τον «Αστέρα πολύφωτον, ώσπερ ήλιον λάμποντα», «Πρωταθλητάρχην και πρωτοστράτηγον και μέγαν ταξιάρχην της πίστεως» και της «πίστεως υπέρμαχον και μάρτυρα αήττητον και νικητήν θεόστεπτον», «περιφρουρούντα το εν θαλάσση πλέοντα, τον εν οδώ βαδίζοντα και τον εν νυκτί κοιμώμενον», μεγαλομάρτυρα τροπαιοφόρον, του οποίου, «το θαυμάσιον αυτού όνομα εν πάση τη γη άδεται».
Το απολυτίκιο του Αγίου Γεωργίου, ένας από τους πιο γνωστούς ύμνους της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αναφέρεται στην προστατευτική του δύναμη: «Ως των αιχμαλώτων ελευθερωτής και των πτωχών υπερασπιστής, ασθενούντων ιατρός, βασιλέων υπέρμαχος, τροπαιοφόρε, μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ σωθήναι τας ψυχάς ημών».
Τι συμβολίζει ο Άγιος Γεώργιος και ο δράκος; Τα Τα πάμπολλα θαύματα του Αγίου Γεωργίου
Τα θαύματα που αποδίδονται στον Άγιο Γεώργιο είναι αμέτρητα, με ορισμένα να ξεπερνούν τα όρια της λογικής. Ήδη από τον 9ο αιώνα, ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Νικηφόρος Α’ αναγκάστηκε να τα αποδοκιμάσει δημοσίως ως «τερατώδεις λήρους» και «φλυαρίας ανάμεστα». Το πιο εμβληματικό θαύμα του Αγίου Γεωργίου είναι η Δρακοκτονία, ένας μύθος που υπήρχε ήδη πριν από την εποχή του Αγίου. Σύμφωνα με την παράδοση, στην περιοχή της Κυρήνης, στη σημερινή Λιβύη, ένας τρομερός δράκος φύλαγε μια πηγή, εμποδίζοντας την υδροδότηση του χωριού και καταβροχθίζοντας τους περαστικούς.
Για να κατευνάσουν την οργή του δράκου, οι κάτοικοι του χωριού του προσέφεραν κάθε μέρα ένα παιδί ως τροφή, το οποίο επιλεγόταν με κλήρο. Ο Θεός, συγκινημένος από την απελπισία τους, έστειλε τον Άγιο Γεώργιο για να εξολοθρεύσει το τέρας, την ημέρα που ο δράκος ήταν έτοιμος να καταβροχθίσει την όμορφη μοναχοκόρη του τοπικού άρχοντα. Ο Άγιος, μετά από μια τρομερή μάχη, σκότωσε τον δράκο και έσωσε την νεαρή κοπέλα. Τότε, ο πατέρας της και όλοι οι ειδωλολάτρες κάτοικοι του χωριού ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό.
Αυτό το θαύμα ερμηνεύεται από πολλούς ως η επιβίωση ενός πανάρχαιου εθίμου, της προσφοράς ανθρωποθυσιών σε δαιμονικές οντότητες που κατοικούσαν σε πηγές υδάτων. Ο λαογράφος Νικόλαος Πολίτης θεωρεί τη Δρακοκτονία ως μια αναβίωση του αρχαίου ελληνικού μύθου του Περσέα, ο οποίος έσωσε την Ανδρομέδα από ένα θαλάσσιο τέρας. Ο μύθος αυτός ήταν ακόμη ζωντανός στην περιοχή της Καππαδοκίας, όπου έζησε και μαρτύρησε ο Άγιος Γεώργιος. Είναι ενδιαφέρον ότι η Δρακοκτονία δεν αναφέρεται στις αρχικές βιογραφίες του Αγίου, και γι’ αυτό μέχρι τον 12ο αιώνα η εκκλησιαστική εικονογραφία τον παρουσίαζε πεζό και όχι έφιππο να σκοτώνει τον δράκο, όπως επικράτησε να εικονίζεται αργότερα.
Ο Άγιος Γεώργιος κατέχει μια εξέχουσα θέση στην Ορθοδοξία
Ο Άγιος Γεώργιος κατέχει μια εξέχουσα θέση στο λαϊκό εορτολόγιο της Ελλάδας. Οι εορτές του Αγίου Γεωργίου (23 Απριλίου) και του Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου) θεωρούνταν παλαιότερα ως σημαντικά χρονικά σημεία για τις αγροτικές και ποιμενικές συμφωνίες, καθώς σηματοδοτούσαν τη διαίρεση του έτους σε δύο εξαμηνίες. Η εορτή του Αγίου Γεωργίου, που συχνά εορτάζεται εντός της πασχαλινής περιόδου, αποτελεί μια ευκαιρία για ανοιξιάτικα πανηγύρια στα многочисленные εξωκλήσια και τις στάνες των κτηνοτρόφων, με προσφορά γαλακτοκομικών προϊόντων στους επισκέπτες και θυσίες ζώων («κουρμπάνια») προς τιμήν του Αγίου.
Ο Μεγαλομάρτυς Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος είναι ο προστάτης Άγιος πολλών ομάδων και περιοχών, συμπεριλαμβανομένης της Αγγλίας, των χριστιανών της Παλαιστίνης, της Βηρυτού, της Γεωργίας, του βουλγαρικού Στρατού, της Καταλονίας, του Ελληνικού Πεζικού, των Μασόνων, των Προσκόπων, των Σταυροφόρων και της στάνης.
Τα έθιμα
Σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας αναβιώνουν μοναδικά έθιμα προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου. Στο Όλβιο Ξάνθης, αναβιώνει το έθιμο των πεχλιβάνηδων, όπου νεαροί παλαιστές, φορώντας δερμάτινα παντελόνια και αλειμμένοι με λάδι, επιδίδονται σε ένα είδος ελληνορωμαϊκής πάλης. Στην Ανθή Σερρών, το έθιμο των πεχλιβάνηδων έχει τις ρίζες του στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Στο Νέο Σούλι Σερρών, γίνεται η αναπαράσταση της νίκης του Αγίου Γεωργίου επί του δράκου από νέους του χωριού. Η Αράχωβα Βοιωτίας τιμά τον προστάτη της με τριήμερες εκδηλώσεις, το «Πανηγυράκι». Στην Ασή Γωνιά Χανίων, οι κτηνοτρόφοι συρρέουν με τα κοπάδια τους στην εκκλησία του Αη-Γιώργη του Γαλατά για να λάβουν την ευλογία του. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας διοργανώνονται αυτοσχέδιες ιπποδρομίες προς τιμήν του Αγίου.
Χορηγούμενο
