Ανησυχητική αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας: Ένα στα πέντε παιδιά και έφηβοι υπέρβαροι, παγκοσμίως

Το φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας λαμβάνει πλέον ανησυχητικές διαστάσεις. Καθώς τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν συνεχή επιδείνωση. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Pediatrics, περίπου ένα στα πέντε παιδιά ή έφηβοι παγκοσμίως έχουν βάρος που υπερβαίνει τις φυσιολογικές τιμές.

Αρχικά ο Δρ. Xinyue Zhang και η ομάδα του από το Πανεπιστήμιο Sichuan στην Κίνα διεξήγαγαν μια

συστηματική ανασκόπηση για να εκτιμήσουν τον παγκόσμιο επιπολασμό της υπερβαρότητας και της παχυσαρκίας σε παιδιά και εφήβους από το 2000 έως το 2023, καθώς και να αξιολογήσουν πιθανούς παράγοντες κινδύνου και συννοσηρότητες της παχυσαρκίας.

Ωστόσο αναλύοντας 2.033 μελέτες από 154 χώρες και συνολικά 45,9 εκατομμύρια άτομα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο συνολικός επιπολασμός της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας ήταν 8,5%. Τα ποσοστά διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με τη χώρα, κυμαινόμενα από 0,4% στο Βανουάτου έως 28,4% στο Πουέρτο Ρίκο. Χώρες με υψηλή βαθμολογία στον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης (≥0,8) και χώρες ή περιοχές υψηλού εισοδήματος παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας.

Επίσης συνολικά, από το 2012 έως το 2023 παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση του επιπολασμού της παχυσαρκίας κατά 1,5 φορές σε σύγκριση με την περίοδο 2000-2011. Η υπερβαρότητα υπολογίζεται στο 14,8% και το υπερβολικό βάρος στο 22,2% στα παιδιά και τους εφήβους. Επιπλέον, τα παιδιά και οι έφηβοι με παχυσαρκία διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για κατάθλιψη και υπέρταση. Οι ερευνητές επισημαίνουν την ανάγκη για την προσοχή και την ενεργή παρέμβαση των επαγγελματιών υγείας και των αρχών πολιτικής υγείας.

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Η Ελλάδα παραμένει μία από τις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά παιδικής και εφηβικής υπερβαρότητας ή παχυσαρκίας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ένας στους τρεις εφήβους ηλικίας 11, 13 και 15 ετών δεν ασκείται, ενώ μόλις το 30% καταναλώνει φρούτα και λαχανικά.

Το 28% των εφήβων αυτής της ηλικιακής ομάδας στην Ελλάδα ταξινομούνται ως υπέρβαροι ή παχύσαρκοι βάσει του δείκτη μάζας σώματος, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το διεθνές μέσο όρο του 22%. Η Ελλάδα κατέχει την 7η υψηλότερη θέση παγκοσμίως σε αυτή την κατηγορία και τη 2η υψηλότερη στους 15χρονους. Από το 2018, το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί, κυρίως στα αγόρια, σηματοδοτώντας μια αναδυόμενη πρόκληση για τη δημόσια υγεία.

Το πρόβλημα είναι έντονο και στις απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας. Πρόσφατη παρέμβαση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων στις Οινούσσες αποκάλυψε υψηλά ποσοστά υπερβαρότητας και παχυσαρκίας στα παιδιά. Από τα περίπου 60 παιδιά του νησιού, τα 23 βρέθηκαν να έχουν υπερβαρότητα ή παχυσαρκία. Μερικά εκ των οποίων παρουσίαζαν σοβαρή παχυσαρκία. Η πλειονότητα αυτών των παιδιών είχαν τουλάχιστον έναν παχύσαρκο γονέα. Γεγονός που ενδεχομένως επηρεάζει τις διατροφικές τους συνήθειες και το βάρος τους.