Οι εφιάλτες και τα άσχημα όνειρα μπορούν να μας σκοτώσουν στον ύπνο Επιστήμονες εξηγούν τι συμβαίνει στον οργανισμό μας ενώ κοιμόμαστε

Πως οι εφιάλτες και τα άσχημα όνειρα μπορούν να μας σκοτώσουν ενώ κοιμόμαστε; Η ταινία τρόμου “Ο Εφιάλτης στον Δρόμο με τις Λεύκες” και η τρομακτική μορφή του Φρέντι Κρούγκερ έχουν στοιχειώσει τους λάτρεις του είδους εδώ και δεκαετίες. Στην ταινία, ένας παραμορφωμένος κατά συρροή δολοφόνος κυνηγά και σκοτώνει έφηβους μέσα από τα όνειρά τους, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα φρίκη που συνεχίζει να καθηλώνει το κοινό. Με αφορμή τη συμπλήρωση 40 ετών από την κυκλοφορία της ταινίας, ειδικοί εξηγούν στο MailOnline πόσο αληθινά ή φανταστικά είναι τα στοιχεία της υπόθεσης. Ειδικότερα, τίθεται το ερώτημα αν το να πεθάνεις σε όνειρο σημαίνει ότι πεθαίνει στην πραγματική ζωή.

Οι ειδικοί αποκαλύπτουν ότι, αν και δεν είναι δυνατόν να πεθάνουμε κυριολεκτικά στον ύπνο μας από μια εφιάλτη, οι τρομακτικές εμπειρίες κατά τη διάρκεια του ύπνου μας μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές συνέπειες στην υγεία μας, ακόμη και να οδηγήσουν σε θάνατο. Κατά τη διάρκεια ενός εφιάλτη, το σώμα και ο εγκέφαλος βιώνουν μια έντονη φρενίτιδα δραστηριότητας, καθώς το μυαλό μας αναβιώνει κάθε τρομακτικό σενάριο που έχουμε φανταστεί.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, η ακραία αυτή ψυχική και σωματική ένταση μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή, με αποτέλεσμα να προκαλέσει θάνατο ενώ το άτομο κοιμάται. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να ανησυχήσουμε υπερβολικά για τους εφιάλτες. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που συνδέεται με αυτούς προέρχεται από την απώλεια πολύτιμου ύπνου, κάτι που μπορεί να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας, αυξημένη πίεση, εξασθενημένο όπως ανοσοποιητικό σύστημα και άλλες χρόνιες παθήσεις.

Παρά τη φρικιαστική φύση των εφιαλτών, οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι είναι η έλλειψη επαρκών και ποιοτικού ύπνου που συνιστά τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την υγεία, και όχι οι εφιάλτες οι ίδιοι.

Τι σημαίνουν οι σεξουαλικές φαντασιώσεις στα όνειρά μας;

Τι ακριβώς είναι οι εφιάλτες;

Σχεδόν όλοι μας έχουμε βιώσει κάποιον εφιάλτη, έναν ύπνο γεμάτο συναισθήματα όπως φόβο, αηδία ή απογοήτευση. Αυτές οι τρομακτικές εμπειρίες είναι κοινές και συνήθως εμφανίζονται όταν είμαστε μικροί, γύρω στην ηλικία των τριών ή τεσσάρων ετών. Καθώς μεγαλώνουμε, οι εφιάλτες γίνονται λιγότερο συχνοί, αν και η εμπειρία αυτών παραμένει για πολλούς μια ανατριχιαστική ανάμνηση.

Η ακριβής αιτία που προκαλεί τους εφιάλτες παραμένει ασαφής, αλλά η καθηγήτρια Tiina Paunio, ειδικός στον ύπνο από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, εξηγεί ότι οι εφιάλτες πιθανότατα σχετίζονται με τις περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην αντίδρασή μας στο άγχος. Όταν κοιμόμαστε, τα επίπεδα νοραδρεναλίνης, μιας χημικής ουσίας που συνδέεται με την αντίδραση «πάλη ή φυγή», είναι συνήθως χαμηλά. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια ενός εφιάλτη, τα επίπεδα αυτής της ουσίας αυξάνονται δραματικά σε περιοχές του εγκεφάλου, όπως η αμυγδαλή και το locus coeruleus, οι οποίες σχετίζονται με τον φόβο, το άγχος και την οργή.

Η φυσιολογική βάση των εφιαλτών μπορεί να παραμένει μυστηριώδης, όμως οι ψυχολογικοί παράγοντες που τους προκαλούν έχουν μελετηθεί εκτενώς. Σύμφωνα με την καθηγήτρια Paunio, οι εφιάλτες συνήθως συμβαδίζουν με συναισθηματικό στρες. Έτσι, καταστάσεις έντονου ψυχικού άγχους, όπως τα προβλήματα στην προσωπική ζωή ή τα τραυματικά γεγονότα, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση εφιαλτών. Επίσης, τρόποι ζωής όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συνδέονται με αυξημένα επεισόδια εφιαλτών.

Οι εφιάλτες μπορούν επίσης να προκαλέσουν τραυματικές ή τρομακτικές εικόνες ή εμπειρίες, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί πολλοί ηθοποιοί από την ταινία Nightmare on Elm Street ανέφεραν ότι υπέστησαν εφιάλτες μετά τη συμμετοχή τους σε σκηνές ιδιαίτερα τρομακτικές ή ψυχολογικά φορτισμένες.

Τι κρύβεται πίσω από τα βραδινά όνειρα; Μια περιπέτεια της ψυχής

Τι συμβαίνει αν πεθάνεις σε ένα όνειρο;

Εάν δεν έχετε ποτέ βιώσει έναν εφιάλτη όπου ο θάνατός σας ήταν το επίκεντρο, τότε γνωρίζετε πόσο τρομακτική και ανησυχητική μπορεί να είναι αυτή η εμπειρία. Το να πεθαίνετε σε ένα όνειρο μπορεί να προκαλέσει έντονα συναισθήματα, και αυτός ο φόβος είναι τόσο ισχυρός που κάποιοι υποστηρίζουν ότι μπορεί να οδηγήσει σε πραγματικό θάνατο.

Όταν φοβόμαστε, το σώμα μας μπαίνει σε κατάσταση «μάχης ή φυγής», εκκρίνοντας χημικές ουσίες όπως αδρεναλίνη και κορτιζόλη. Η αδρεναλίνη είναι χρήσιμη όταν πρέπει να αντιμετωπίσουμε έναν άμεσο κίνδυνο, καθώς αυξάνει την ενέργεια και την εγρήγορση. Ωστόσο, όταν η αδρεναλίνη παράγεται σε υπερβολικές ποσότητες, μπορεί να γίνει επικίνδυνη για την υγεία μας, καθώς μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες στην καρδιά.

Όταν η αδρεναλίνη αλληλεπιδρά με τους υποδοχείς στα μυϊκά κύτταρα της καρδιάς, στέλνει σήματα στο όργανο να συστέλλεται. Αν η ποσότητα αδρεναλίνης είναι υπερβολικά μεγάλη, η καρδιά δεν μπορεί να χαλαρώσει και να αρχίσει να χτυπάει σε επικίνδυνο, μη φυσιολογικό ρυθμό, οδηγώντας σε καρδιακή ανακοπή.

Η καθηγήτρια Tiina Paunio, ειδικός στον ύπνο, αναφέρει ότι οι κίνδυνοι για την υγεία από τους εφιάλτες συνήθως συνδέονται με τα αίτια που προκαλούν τον τρόμο και τις αγχώδεις καταστάσεις. Για παράδειγμα, τα άτομα με καρδιολογικά προβλήματα είναι πιο ευάλωτα στους κινδύνους που ενδέχεται να προκαλέσουν τους εφιάλτες. Αν και οι περιπτώσεις από εφιάλτες είναι εξαιρετικά σπάνιες, μπορεί να υπάρξουν έμμεσος αντίτυπος στην υγεία, ιδίως για όσους έχουν υποκείμενα προβλήματα καρδιάς.

Εν κατακλείδι, το να πεθάνεις σε ένα όνειρο μπορεί να φαντάζει τρομακτικό, αλλά οι περιπτώσεις που ο θάνατος από εφιάλτη γίνεται πραγματικότητα είναι πολύ σπάνιες και συνήθως συνδέονται με υπάρχουσες καρδιολογικές παθήσεις. Ο φόβος που προκαλεί έναν εφιάλτη πρέπει να είναι εξαιρετικά έντονος για να έχει τέτοιες συνέπειες, κάτι που ξεπερνά συνήθως την τρομακτική εμπειρία ενός τυπικού εφιάλτη.

Το σπίτι των ονείρων τους έγινε η κόλασή τους

Ο πραγματικός εφιάλτης στην Οδό Ελμ

Το 1981, το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (CDC) άρχισε να καταγράφει μια μυστηριώδη σειρά θανάτων που συνέβαλαν σε νεαρούς πρόσφυγες από το Λάος και την Καμπότζη. Τα θύματα ήταν άνδρες, κυρίως από την εθνοτική ομάδα των Χμονγκ, ηλικίας 25 έως 44 ετών, οι οποίοι πέθαιναν ξαφνικά στον ύπνο τους, χωρίς να είχαν ιστορικό καρδιολογικών προβλημάτων. Η έρευνα έδειξε ότι οι καρδιές τους σταμάτησαν να χτυπούν χωρίς προειδοποίηση κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Αυτή η σειρά θανάτων ενέπνευσε τον σκηνοθέτη Wes Craven για τη δημιουργία της θρυλικής ταινίας τρόμου A Nightmare on Elm Street . Ο Craven διάβασε για την «ασθένεια των ονείρων», που σύμφωνα με τις αναφορές, προκάλεσε το θάνατο ανθρώπων στον ύπνο τους και αναπαρήγαγε αυτή την ιδέα στην ταινία του.

Οι πρεσβύτεροι της εθνικής ομάδας Χμονγκ αποδίδουν αυτούς τους θανάτους σε ένα κακό πνεύμα που ονομάζεται Dab Tsog, το οποίο επιτίθεται στα θύματά του πιέζοντας το στήθος τους κατά τη διάρκεια του ύπνου. Από το 1981 έως το 1988, καταγράφηκαν τουλάχιστον 117 θάνατοι που συνδέθηκαν με το Σύνδρομο Αιφνιδίου Ανεξήγητου Νυχτερινού Θανάτου (SUNDS).

Η υπόθεση αυτή έγινε ευρέως γνωστή και συνέδεσε την ένταση των εφιαλτών με τον θάνατο, με πολλούς να πιστεύουν ότι τα θύματα υπέφεραν από τέτοιους φρικτούς εφιάλτες που φοβήθηκαν μέχρι θανάτου. Η συχνότητα του φαινομένου ανάμεσα στις πρόσφυγες του Βιετνάμ και του «Μυστικού Πολέμου» στο Λάος δημιούργησε την αίσθηση ότι οι ψυχολογικές συνέπειες του PTSD (Μετατραυματικό Στρες) είχαν σοβαρές φυσικές παρατηρήσεις.

Ωστόσο, οι πιο πρόσφατες έρευνες αμφισβητούν αυτήν την κινηματογραφική ερμηνεία. Εξετάζοντας τα γονίδια των θυμάτων, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το SUNDS πιθανότατα είναι αποτέλεσμα μιας γενετικής καρδιολογικής πάθησης. Αυτή η κληρονομική καρδιοπάθεια προκαλεί κοιλιακή μαρμαρυγή και οξεία καρδιοπνευμονική ανεπάρκεια, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του ύπνου, όταν ο καρδιακός ρυθμός μειώνεται φυσιολογικά.

Έτσι, οι τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι το SUNDS δεν έχει καμία σχέση με τους εφιάλτες, αλλά είναι ένα σπάνιο και γενετικά καθορισμένο καρδιολογικό πρόβλημα. Η σχέση με τους εφιάλτες, λοιπόν, φαίνεται να είναι περισσότερο ένας μύθος παρά μια πραγματική αιτία αυτών των τραγικών θανάτων.