Γιορτή σήμερα: Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

Γιορτή σήμερα: Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός – Το μαρτύριο και η σπουδαία κληρονομιά του στο Έθνος μας

Σήμερα, 24 Αυγούστου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, μιας από τις σημαντικότερες μορφές της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Ο Άγιος Κοσμάς δεν ήταν απλώς ένας μοναχός, αλλά ένας φλογερός ιεραπόστολος που αφιέρωσε τη ζωή του στην πνευματική αφύπνιση των Ελλήνων στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Για την ανεκτίμητη προσφορά του, η Εκκλησία τον ανακήρυξε Ισαπόστολο.

Γιορτή σήμερα: Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

Εορτολόγιο: Αιτωλία Ευτύχιος, Ευτύχης, Ευτυχία, Ευτυχούλα, Ευτυχίτσα, Έφη.

Η πορεία προς το κήρυγμα

Γεννήθηκε το 1714 στο χωριό Ταξιάρχης της Ναυπακτίας. Το όνομά του ήταν Κωνσταντίνος και από νεαρή ηλικία έδειξε ιδιαίτερη κλίση στα γράμματα και την πίστη. Σε ηλικία είκοσι ετών, πήγε στο Άγιο Όρος για να σπουδάσει στη φημισμένη σχολή του Βατοπεδίου. Αργότερα, αποφάσισε να γίνει μοναχός στη Μονή Φιλοθέου, όπου πήρε το όνομα Κοσμάς.

Παρά την ησυχία του μοναστικού βίου, ο Κοσμάς ένιωθε ότι το Έθνος κινδύνευε από την αμάθεια και την πνευματική παρακμή. Η επιθυμία του να διδάξει στους σκλαβωμένους Έλληνες τον Λόγο του Θεού ήταν τεράστια, παρόλο που ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του ταπεινό και αδύναμο.

Ένας μοναχικός δρόμος με τεράστιο έργο

Μετά από θεία φώτιση, ο Κοσμάς πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο αδελφός του Χρύσανθος, ένας δάσκαλος ρητορικής, τον βοήθησε να τελειοποιήσει τις ικανότητές του στο κήρυγμα. Έχοντας λάβει την ευλογία του Πατριάρχη Σεραφείμ, ξεκίνησε ένα απίστευτο ταξίδι. Όργωσε ολόκληρη την Ελλάδα, από την Αιτωλοακαρνανία και τα Δωδεκάνησα, μέχρι τη Μακεδονία και τη Βόρεια Ήπειρο.

Παντού όπου περνούσε, ίδρυε σχολεία και εκκλησίες, ενώ πλήθος κόσμου συνέρρεε για να ακούσει τα λόγια του. Το κήρυγμά του ήταν απλό, κατανοητό και γεμάτο πνευματική δύναμη. Σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά του λόγια, είπε στους χωρικούς ότι η πληρωμή του δεν ήταν τα χρήματα, αλλά η σωτηρία της ψυχής τους μέσα από τα λόγια του Θεού.

Γιορτή σήμερα: Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός – Το μαρτύριο και η κληρονομιά του

Το τεράστιο έργο του, ωστόσο, δεν έμεινε χωρίς εμπόδια. Ο φθόνος και οι κατηγορίες από ορισμένους Εβραίους, σε συνεργασία με τις τουρκικές αρχές, οδήγησαν τελικά στη σύλληψη και τον απαγχονισμό του. Ο Άγιος Κοσμάς μαρτύρησε στο Κολικόντασι της Βορείου Ηπείρου το 1779.

Η θυσία του δεν πήγε χαμένη. Ο Άγιος Κοσμάς άφησε πίσω του μια ανεκτίμητη πνευματική κληρονομιά, συμβάλλοντας καθοριστικά στη διατήρηση της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης των Ελλήνων στα χρόνια της σκλαβιάς. Τα λόγια του ήταν προφητικά, και το έργο του έδειξε ότι η πίστη και η παιδεία αποτελούν τα πιο δυνατά όπλα για έναν λαό.

Γιατί το Ψυχικό ονομάστηκε έτσι; Το μυστήριο στην περιοχή και η άγνωστη ιστορία από τον Οθωμανικό ζυγό με την Αγία Φιλοθέη

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος α’. Τὸν ταφον σου Σωτὴρ.
Τὸν μέγαν ἀθλητήν, ὀρθοδόξων τὸ κλέος, Χριστοῦ τὸν μιμητὴν καὶ διδάσκαλον θεῖον, Κοσμᾶν τὸν ἰσαπόστολον, Αἰτωλίας ἀγλάϊσμα, τὸν παιδεύσαντα τὸ δοῦλον Γένος ἐνθέως καὶ συντρέξαντα εἰς τὴν ἀνάστασιν τούτου ἐν ὕμνοις τιμήσωμεν.

Έτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος γ’. Μέγαν εὔρατο ὲν τοῖς κινδύνοις.
Κόσμον ηὔγασας Πνεύματι θείῳ, κόσμον ἤνεγκας τῇ ᾿Εκκλησίᾳ, κόσμημα θεῖον, πιστῶν τὸ προπύργιον, ταῖς διδαχαῖς σὺ τὸ Γένος ἐφώτισας καί τῆς δουλείας τὰ σκότη διέλυσας, Κοσμᾶ ῞Αγιε· τῶν ᾿Αποστόλων ὁμότροπε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε κοσμῆσαι τὰς ψυχὰς τῶν ἀνυμνούντων σε.

Έτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος γ’. Μέγαν εὔρατο ὲν τοῖς κινδύνοις.
Θεῖον κόσμημα ᾿Ορθοδοξίας καὶ ἀγλάϊσμα τῆς ᾿Εκκλησίας ἀνεδείχθης, Κοσμᾶ ἰσαπόστολε· διὰ πυρὸς διελθών τε καὶ ὕδατος, ἀναψυχὴν σὺ ἐκτήσω δι’ αἵματος. Εὐκοσμώτατε, διδάχων τοῦ Γένους κόσμημα, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε κοσμῆσαι ἀρεταῖς καὶ τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Έτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τὴν εὔηχον σάλπιγγα Εὐαγγελίου Χριστοῦ, Προφήτην τὸν πύρινον καὶ μιμητὴν ᾿Ηλιοῦ, Κοσμᾶν τὸν ᾿Ισαπόστολον, πάντων τῶν ὀρθοδόξων ὁδηγὸν καὶ προστάτην, δήμων τῆς Αἰτωλίας καὶ τυράννου τὸ σέβας, ὕμνοις καὶ ἐγκωμίοις ἀθρόως τιμήσωμεν.

Έτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, διδασκαλία, κατεκόσμησας, τὴν Ἐκκλησία, ζηλωτὴς τῶν Ἀποστόλων γενόμενος καὶ κατασπείρας τὰ θεία διδάγματα, μαρτυρικῶς τὸν ἀγῶνα ἐτέλεσας. Κοσμᾶ ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμιν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον

Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς φωστὴρ νεόφωτος τὴν Ἐκκλησίαν, καταυγάζεις ἅπασαν, Εὐαγγελίου διδαχαῖς, Κοσμᾶ Χριστοῦ Ἰσαπόστολε· διὸ ἀξίως γεραίρει τὴν μνήμην σου.

Μεγαλυνάριον

Χαίροις Ἀποστόλων ὁ μιμητής, Κοσμᾶ Θεοφόρε, εὐσεβείας ὑφηγητά, τοῦ Εὐαγγελίου ὁ θεηγόρος κῆρυξ, καὶ τῶν πιστῶν ἁπάντων, θεῖον ἀγλάϊσμα.

Έτερον Μεγαλυνάριον

Κόσμον φέρων θεῖον τῶν ἀρετῶν καὶ τοῦ μαρτυρίου τὸ διάδημα τὸ σεπτόν, κόσμησον εὐχαῖς σου ἀεὶ τὴν ᾿Εκκλησίαν καὶ σὺν παντὶ τῷ κόσμῳ, Κοσμᾶ μέγιστε.

Βίντεο: Απολυτίκιον Αγίου Κοσμά του Αιτωλού