Η κρυφή ιστορία πίσω από τα Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα

Έχετε παρατηρήσει ότι τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς φαίνεται να είναι λίγο ασύνδετα; Αν προσπαθήσετε να βρείτε τη συνοχή στους στίχους, μάλλον θα δυσκολευτείτε. Για να θυμηθούμε:

Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά
Ψηλή μου δεντρολιβανιά
Κι αρχή καλός μας χρόνος
Εκκλησιά με τ’ άγιο θόλο
Άγιος Βασίλης έρχεται
Και δε μας καταδέχεται
παλι Από την Καισαρεία
Συ είσ’ αρχόντισσα κυρία
Βαστάει πένα και χαρτί
Ζαχαροκάντυο ζυμωτή
Χαρτί-χαρτί και καλαμάρι
Δες και με το παλικάρι!

Η εξήγηση πίσω από αυτή την ασυνέχεια έχει τις ρίζες της στο Βυζάντιο. Τότε, οι άνθρωποι χαμηλότερης κοινωνικής τάξης δεν είχαν δικαίωμα να απευθύνονται στους αριστοκράτες. Εκτός από εορταστικές περιστάσεις, όταν μπορούσαν να εκφράσουν ευχές.

Ωστόσο σύμφωνα με την παράδοση, ένας νεαρός από φτωχή οικογένεια ήταν ερωτευμένος με μια αριστοκράτισσα. Όμως, δεν του επιτρεπόταν να την πλησιάσει. Εκτός από τις γιορτές, οπότε δεν εκφράστηκε τα συναισθήματά του μέσα από τα κάλαντα. Έτσι, ανάμεσα στους παραδοσιακούς στίχους του Μεγάλου Βασιλείου, πρόσθεσε δικούς του. Ερωτικούς στίχους για να της τραγουδήσει!

Επίσης την περιγράφει ως ψηλή, σαν δεντρολιβανιά. Εξαιτίας του κωνικού καπέλου με το τούλι που φορούσε, την παρομοιάζει με «εκκλησιά με τ’ άγιο θόλο». Επιπλέον εκφράζει τη θλίψη του που δεν τον καταδέχεται. Καθώς είναι «αρχόντισσα κυρία». Τέλος, την αποκαλεί «ζαχαροκάντυο ζυμωτή». Δηλαδή γλυκιά σαν ζάχαρη, και την παρακαλεί να του ρίξει μια ματιά.

Τέλος με αυτόν τον τρόπο, ο νεαρός συνδύασε τα κάλαντα με ένα κρυφό ερωτικό μήνυμα. Το οποίο πέρασε από γενιά σε γενιά και έκανε τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα τα πιο δημοφιλή σε όλη την Ελλάδα!