Πανικός στην Πρέσπα Φλώρινας: Επέστρεψε το σαρκοφάγο «τέρας»

Πανικός στην Πρέσπα Φλώρινας: Επέστρεψε το σαρκοφάγο «τέρας»!

Πανικός στην Πρέσπα Φλώρινας: Επέστρεψε το σαρκοφάγο «τέρας»… Ένα εντυπωσιακό και σπάνιο είδος φυτού ανακαλύφθηκε ξανά στην Ελλάδα, προκαλώντας το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας. Ο λόγος για την Αλντροβάντα (Aldrovanda vesiculosa), ένα σαρκοφάγο, υδρόβιο φυτό που θεωρούνταν σχεδόν εξαφανισμένο στη χώρα μας. Η πρόσφατη ανακάλυψη έγινε χάρη στην αφοσίωση και τις προσπάθειες του βοτανολόγου Φανούρη-Νικόλαου Σακελλαράκη, συντονιστής της Flora Prespae Database και συνεργάτης της Εταιρείας Προστασίας Πρεσπών.

Η Αλντροβάντα, ένα ιδιαίτερο φυτό με μικροσκοπικές παγίδες για θήρευση, αναπτύσσεται στα υδάτινα οικοσυστήματα Πρεσπών, στην περιοχή της Μικρής Πρέσπας, κοντά στα σύνορα με τη Βόρεια Μακεδονία. Το φυτό αυτό είχε καταγραφεί για πρώτη φορά το 1908 στην περιοχή του Αξιού, αλλά στη συνέχεια εξαφανίστηκε λόγω της αποξήρανσης των υγροτόπων. Χρειάστηκε σχεδόν ένας αιώνας για να επανεμφανιστεί το 1984, όταν εντοπίστηκε και καταγράφηκε από τον βοτανικό Γιώργο Παυλίδη στην Πρέσπα.

Το είδος θεωρείται εξαιρετικά σπάνιο και απειλούμενο, οι πληθυσμοί του έχουν μειωθεί σημαντικά λόγω της καταστροφής των φυσικών του ενδιαιτημάτων, της ρύπανσης και των αλλαγών που επιφέρει κλιματική αλλαγή. Η Aldrovanda vesiculosa είναι ένα από τα λίγα υδρόβια σαρκοφάγα φυτά στον κόσμο, ικανό να κλείνει τις μικροσκοπικές παγίδες του με τρομερή ταχύτητα, όταν αντιλαμβάνεται θήραμα, όπως προνύμφες και ζωοπλαγκτόν.

Η προσπάθεια για την ανακάλυψη και καταγραφή αυτού του φυτού συνεχίζεται, με τον Σακελλαράκη να ερευνά τις περιοχές των καλαμιών στις όχθες της Μικρής Πρέσπας. Παρά τις δυσκολίες, κατάφερε να εντοπίσει νέους πληθυσμούς του φυτού, αποδεικνύοντας ότι το είδος εξακολουθεί να επιβιώνει, κυρίως μέσα στους καλαμιώνες που προσφέρουν προστασία και κατάλληλες συνθήκες ανάπτυξης.

Η έρευνα για την Aldrovanda vesiculosa παρουσιάστηκε πρόσφατα στο 18ο Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας, προκαλώντας ενδιαφέρον λόγω της σπανιότητας του φυτού και των ιδιαίτερων οικολογικών χαρακτηριστικών του. Η ομάδα του Σακελλαράκη πρότεινε να καταστεί το φυτό ως «Κρισίμως Κινδυνεύον» είδος στην Ελλάδα, λόγω των απειλών που δέχεται από την κλιματική αλλαγή, την αποξήρανση υγροτόπων και την εισβολή ξενικών ειδών.

Προσοχή: Το επικίνδυνο φυτό που μπορεί να επιφέρει μέχρι και θάνατο…μην το αγγίξετε!

Αν και το φυτό είχε στο παρελθόν ευρύτερη εξάπλωση σε Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αυστραλία, οι πληθυσμοί του έχουν μειωθεί δραματικά λόγω των ανθρωπογενών πιέσεων και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Η προστασία του και η διατήρηση των οικοτόπων του είναι πλέον ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του σπανίου αυτού του φυτού στην Ελλάδα, με τις Πρέσπες να αποτελούν το τελευταίο του καταφύγιο στη χώρα μας.