Πάσχα: Ιστορία και σημειολογία της μεγαλύτερης χριστιανικής γιορτής

Το Πάσχα, μια γιορτή βαθιά συνδεδεμένη με την αναγέννηση και την ελπίδα. Συμβολίζει για τους χριστιανούς τη μετάβαση από το σκοτάδι του θανάτου στο φως της ζωής. Η θυσία του Ιησού Χριστού και η επακόλουθη ανάστασή του αποτελούν τον πυρήνα της γιορτής. Εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή για την ανθρωπότητα.

Έχει τις ρίζες της τόσο στον χριστιανισμό όσο και στον ιουδαϊσμό

Η ιστορία του Πάσχα έχει τις ρίζες της τόσο στον χριστιανισμό όσο και στον ιουδαϊσμό. Για τους Εβραίους, το Πάσχα, γνωστό ως Πεσάχ, είναι η ετήσια υπενθύμιση της Εξόδου από την Αίγυπτο. Της απελευθέρωσης από τη δουλεία και της πορείας προς τη Γη της Επαγγελίας.

Επίσης για τους χριστιανούς, το Πάσχα απέκτησε τη σημερινή του σημασία σταδιακά. Κατά τους πρώτους αιώνες μετά τη γέννηση του Χριστού, οι χριστιανοί, ως διωκόμενη μειονότητα, δεν είχαν τη δυνατότητα να γιορτάσουν δημόσια τη Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα. Ωστόσο, μετά την αναγνώριση του χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το Πάσχα καθιερώθηκε ως η κορυφαία γιορτή του χριστιανικού κόσμου. Με ιδιαίτερη λαμπρότητα στην Ορθόδοξη Εκκλησία.

Ωστόσο ο εορτασμός του Πάσχα ακολουθεί ένα αστρονομικό ημερολόγιο, γι’ αυτό και είναι κινητή γιορτή. Σύμφωνα με την απόφαση της Α’ Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας το 325 μ.Χ., το Πάσχα γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο που ακολουθεί την εαρινή ισημερία (21 Μαρτίου).

Αν η πανσέληνος συμπέσει με Κυριακή, το Πάσχα μετατίθεται στην επόμενη Κυριακή. Ώστε να μην συμπέσει με το εβραϊκό Πεσάχ. Σε κάθε περίπτωση, το χριστιανικό Πάσχα εορτάζεται πάντα μετά το εβραϊκό.

Με βάση αυτόν τον υπολογισμό, το Ορθόδοξο Πάσχα κυμαίνεται μεταξύ 4 Απριλίου και 8 Μαΐου (με το νέο ημερολόγιο).

Επιπλέον η λέξη “Πάσχα” προέρχεται από την εβραϊκή λέξη “Πεσάχ”, που σημαίνει “διάβαση”. Για τους Εβραίους, συμβολίζει τη διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας και την απελευθέρωσή τους από την αιγυπτιακή δουλεία. Ακόμη για τους χριστιανούς, συμβολίζει τη διάβαση του Χριστού από το θάνατο στη ζωή, την ανάστασή του και την απελευθέρωση της ανθρωπότητας από την αμαρτία και τον θάνατο.