Ποιός κέρδισε τελικά το πολυπόθητο Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης φέτος

Ποιός κέρδισε τελικά το πολυπόθητο Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης φέτος; Ποια είναι η Μαρία Κορίνα Ματσάδο;

Η ανακοίνωση ότι το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 2025 απονέμεται στην Μαρία Κορίνα Ματσάδο, την ηγετική μορφή της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα, έφερε ξανά στην επιφάνεια την παλιά συζήτηση: Είναι το Νόμπελ Ειρήνης ένα βραβείο πραγματικών επιτευγμάτων ή ένα εργαλείο διεθνούς πολιτικής παρέμβασης;

Για πολλούς παρατηρητές, η βράβευση της Ματσάδο, μιας προσωπικότητας που βρίσκεται σε ανοιχτή σύγκρουση με το καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο, ενισχύει την άποψη πως το βραβείο αυτό καθοδηγείται από ξεκάθαρα πολιτικά κριτήρια και λιγότερο από το απτό έργο για την παγκόσμια ειρήνη. Η εξήγηση, σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, είναι απλή: η Ματσάδο είναι μια ενοχλητική φωνή για τον Μαδούρο, άρα της προσφέρεται η ισχυρότερη δυνατή διεθνής αναγνώριση.

Η Σκιά των «Πολιτικών» Επιλογών

Αυτή η τάση επιβεβαιώνεται, κατά τους επικριτές, από το γεγονός ότι ισχυρές υποψηφιότητες με απτά ειρηνευτικά επιτεύγματα φέτος παραγκωνίστηκαν. Αναφέρεται συχνά η περίπτωση του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε συμπεριληφθεί και στις στοιχηματικές λίστες. Υποστηρίζεται ότι ο Τραμπ έχει παράξει σχετικό έργο για την παγκόσμια ειρήνη, με την ολοκλήρωση του πολέμου στη Γάζα και τον τερματισμό του «Πολέμου των 12 ημερών» μεταξύ Ιράν και Ισραήλ να καταγράφονται στα κατορθώματά του.

Η επιχειρηματολογία αυτή επαναφέρει στη μνήμη την αμφιλεγόμενη βράβευση του επίσης πρώην Αμερικανού Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα το 2009, ο οποίος τιμήθηκε «για αυτά που θα έκανε για την ειρήνη». Όπως είναι γνωστό, η θητεία του Ομπάμα σημαδεύτηκε από εκτεταμένη στρατιωτική δράση και τη χρήση drones, κερδίζοντας τον τίτλο του Προέδρου που «πατούσε την σκανδάλη» με μεγάλη ευκολία.

Ποια είναι η Μαρία Κορίνα Ματσάδο

Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο θεωρείται μία από τις σημαντικότερες ηγέτιδες της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα. Η πολιτική της διαδρομή ξεκίνησε το 2002 ως ιδρύτρια και επικεφαλής της ομάδας παρακολούθησης των ψήφων Súmate. Σήμερα είναι η Εθνική Συντονίστρια του πολιτικού κόμματος Vente Venezuela.

Η διεθνής της αναγνώριση είναι ήδη σημαντική: το 2018, το BBC την συμπεριέλαβε στις 100 πιο επιδραστικές γυναίκες, ενώ το 2025 το περιοδικό Time την κατέταξε στις 100 πιο επιδραστικές προσωπικότητες στον κόσμο. Είναι γνωστό πως το καθεστώς Μαδούρο της έχει απαγορεύσει την έξοδο από τη χώρα, εντείνοντας την εικόνα της ως θύμα πολιτικών διώξεων.

Άλλες υποψηφιότητες που είχαν έντονο πολιτικό χρώμα φέτος ήταν τα Κέντρα Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης του Σουδάν και, κυρίως, η Γιούλια Ναβάλναγια, χήρα του δολοφονημένου Ρώσου ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, μια επιλογή που θα ήταν εξίσου ισχυρό πολιτικό μήνυμα.

Ποιοι είναι οι τρεις επιστήμονες που πήραν το Νόμπελ Ιατρικής;

Το Δίλημμα του Αλφρεντ Νόμπελ

Ο θεσμός των Βραβείων Νόμπελ, με τον ιδρυτή του Άλφρεντ Νόμπελ, τον Σουηδό εφευρέτη της δυναμίτιδας (1833-1896), στόχευε στο να τιμήσει όσους προσφέρουν το μέγιστο όφελος στην ανθρωπότητα, αφήνοντας πίσω του την κληρονομιά του «εμπόρου του θανάτου».

Το Νόμπελ Ειρήνης θεσπίστηκε για να επιβραβεύει το άτομο ή τον οργανισμό που έχει κάνει τα περισσότερα «για την αδελφοσύνη μεταξύ των εθνών και την κατάργηση ή μείωση των μόνιμων στρατών και τον σχηματισμό και τη διάδοση ειρηνευτικών συνεδρίων». Ωστόσο, η ασαφής διατύπωση έχει οδηγήσει σε ατέρμονες διαμάχες σχετικά με τον ορισμό της «ειρήνης» και τις πολιτικές επιπτώσεις της βράβευσης. Η επιτροπή, την ευθύνη της οποίας ο Νόμπελ ανέθεσε σε Νορβηγική επιτροπή (παρότι ο ίδιος ήταν Σουηδός), φαίνεται να ερμηνεύει συχνά την «ειρήνη» μέσα από το πρίσμα της διεθνούς πολιτικής ατζέντας, επιλέγοντας πρόσωπα που συμβολίζουν την αντίσταση σε καθεστώτα ή προωθούν συγκεκριμένες πολιτικές αλλαγές, ακόμα κι αν το απτό ειρηνευτικό τους έργο είναι περιορισμένο ή αμφισβητήσιμο.

Για μία ακόμη χρονιά, το πιο αναγνωρισμένο βραβείο παγκόσμιου κύρους βρίσκεται στη δίνη της πολιτικής αντιπαράθεσης, με την αξία του να κρίνεται από το μήνυμα που στέλνει – και όχι μόνο από το έργο του βραβευθέντος.