Πως θα καταλάβεις τα ψέματα; Τα μυστικά από εκπαιδευτή του FBI

Άνθρωποι που λένε ψέματα υπάρχουν παντού γύρω μας. Στον προσωπικό κύκλο και -ακόμα περισσότερο- στο επαγγελματικό πεδίο. Αλλά πως μπορείς να τους εντοπίσεις και να λάβεις τα μέτρα σου;

«Δίνοντας μεγάλη προσοχή όχι μόνο στο τι λένε οι άνθρωποι αλλά και στο πώς το λένε, μπορείτε να καταλάβετε τι πραγματικά συμβαίνει μέσα στο κεφάλι τους», λέει ο David J. Lieberman, συγγραφέας του βιβλίου «Mindreader: The New Science of Deciphering What People Really Think, What They Really Want, and Who They Really Are».

Είναι ένας έμπειρος ψυχοθεραπευτής που χρησιμοποιεί τεχνικές που βασίζονται στην επιστήμη για να «διαβάσει» τα λόγια και τις κινήσεις των ανθρώπων. Τα τελευταία 25 χρόνια, έχει εκπαιδεύσει στελέχη στο FBI, τη CIA και άλλες υπηρεσίες ασφαλείας στο κομμάτι της ανίχνευσης ανθρώπινου ψεύδους.

Σε συνέντευξη του την οποία αναδημοσιεύει το Business Insider, o David J. Lieberman παραθέτει 7 σημάδια που δείχνουν ότι κάποιος σου λέει ψέματα:

1. Οι ψεύτες μιλούν πάρα πολύ

Ακούστε την απάντηση κάποιου αμέσως αφότου τον ρωτήσετε αν έχει κάνει κάτι.

«Γενικά, μια αληθινή απάντηση είναι σύντομη και άμεση», λέει ο David J. Lieberman. Οι ψεύτες, από την άλλη πλευρά, συχνά επιδίδονται σε έναν μακρύ μονόλογο.

Οι ψεύτες εμπλουτίζουν τις απαντήσεις τους με κάθε λογής δικαιολογίες, όπως «δεν είμαι τέτοιος άνθρωπος» ή με φράσεις του στιλ «όπως σου είπα προηγουμένως». Βασικά, μιλούν για εκατό πράγματα, χωρίς να δίνουν μία άμεση απάντηση στην ερώτησή σας.

2. Οι ψεύτες προσπαθούν να σου «πουλήσουν» την αλήθεια

Όταν κάποιος σου λέει την αλήθεια, δεν ενδιαφέρεται να σε πείσει για τίποτα. Θέλει να σου πει μόνο την αλήθεια.

«Ένας ψεύτης ενδιαφέρεται να σου… πουλήσει κάτι», λέει ο David J. Lieberman. «Θέλουν να τους πιστέψετε, πράγμα που σημαίνει ότι συνήθως πάνε πολύ πέρα από το σημείο που ένας ειλικρινής άνθρωπος θα είχε σταματήσει. Υπάρχει μια τάση για υπερβολικές εξηγήσεις», εξηγεί.

3. Οι ψεύτες ανακουφίζονται όταν τελειώσει η συζήτηση

Το ψέμα απαιτεί πολύ περισσότερη ενέργεια από το να λες την αλήθεια — μπορεί να είναι εξαντλητικό. Για αυτόν τον λόγο, οι ψεύτες συχνά ανακουφίζονται μόλις τελειώσουν την ιστορία τους.

Αλλά ο David J. Lieberman τονίζει ότι αυτή η αίσθηση ανακούφισης μπορεί επίσης να είναι μια κόκκινη σημαία. «Βάλτε τον εαυτό σας στη νοοτροπία ενός ειλικρινούς ατόμου που κατηγορήθηκε άδικα για κάτι. Όταν τελειώνει αυτή η συζήτηση, λέτε: “Περιμένετε λίγο. Μόλις με κατηγόρησες για κάτι”. Είσαι αναστατωμένος και ενοχλημένος, ίσως αγανακτισμένος — αλλά δεν ανακουφίζεσαι», εξηγεί.

4. Οι ψεύτες χαμογελούν με το στόμα τους, όχι με το πρόσωπό τους

Προσέξτε το παγωμένο χαμόγελο στο πρόσωπο ενός ψεύτη. «Όταν κάποιος προσποιείται ένα συναίσθημα, αυτό δεν καλύπτει ολόκληρο το πρόσωπο», λέει ο David J. Lieberman.

«Το χαμόγελο δεν περιλαμβάνει το πάνω μέρος του προσώπου, αλλά μόνο το κάτω μέρος του προσώπου».

Οι ψεύτες χαμογελούν με το στόμα τους κλειστό, τα χείλη σφιγμένα και χωρίς κίνηση στο μέτωπο. Ένα γνήσιο χαμόγελο φωτίζει όλο το πρόσωπο.

5. Οι ψεύτες προσποιούνται ότι είναι ήρεμοι

«Όταν κάποιος προσποιείται ότι είναι αθώος για κάτι, προσπαθεί να απεικονίσει την εικόνα κάποιου που είναι ήρεμος και σίγουρος», λέει ο David J. Lieberman.

Τείνουν να κάνουν πολύ συνειδητά πράγματα, όπως να βγάζουν φανταστικά χνούδια από το παντελόνι τους ή να απλώνονται και να χασμουριούνται. Γιατί; Γιατί η κοινή λογική τους λέει ότι ένας αθώος ενεργεί με αυτόν τον τρόπο και ότι οι ένοχοι ενεργούν νευρικά.

6. Οι ιστορίες των ψευτών είναι υπερβολικά… τέλειες

Όταν ένα άτομο λέει την αλήθεια, ιδιαίτερα για κάτι που είναι δραματικό, η ιστορία μάλλον δεν πρόκειται να έχει λογική ροή. Ο David J. Lieberman λέει ότι συχνά ξεκινούν με το πιο δραματικό κομμάτι και στη συνέχεια συμπληρώνουν κάπως τα κενά καθώς προχωρούν.

«Ένα άτομο που φτιάχνει μια ιστορία, αφού φτάσει στο κεντρικό γεγονός, θα τελειώσει. Δεν πρόκειται να συνεχίσουν γιατί, κατά το μυαλό τους, αυτό πρέπει να σου πουλήσουν. Αλλά μια ειλικρινής αφήγηση του τι συνέβη θα περιλαμβάνει ένα συναισθηματικό αποτέλεσμα, το πώς ένιωσε το άτομο», λέει ο David J. Lieberman.

Ένας ψεύτης θα συμπληρώσει επίσης μια ιστορία με πολλές περιττές λεπτομέρειες.

7. Οι ψεύτες αποφεύγουν να μιλάνε σε πρώτο πρόσωπο

Τέτοια άτομα θα μιλήσουν συνήθως πιο αόριστα. «Οι αντωνυμίες μπορούν να αποκαλύψουν εάν κάποιος προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί ή να χωρίσει εντελώς τον εαυτό του από τα λόγια του».

Ακριβώς όπως ένας ψεύτης μπορεί να κοιτάει μακριά ενώ μιλάει ή να έχει πρόβλημα να κάνει οπτική επαφή, θα αποστασιοποιηθεί από τα δικά του λόγια και θα αποφύγει λέξεις όπως «εγώ», «η δική μου» κλπ.