Σοκ: Τα μικροπλαστικά εισχωρούν μέχρι και στον εγκέφαλο

Σοκ: Τα μικροπλαστικά εισχωρούν μέχρι και στον εγκέφαλο! Εκτοξεύουν τον κίνδυνο θανάτου και σοβαρών ασθενειών

Σοκ: Τα μικροπλαστικά εισχωρούν μέχρι και στον εγκέφαλο… Νέα επιστημονικά δεδομένα αποκαλύπτουν ότι τα μικροπλαστικά συσσωρεύονται σε σημαντικά ανθρώπινα όργανα, όπως ο εγκέφαλος, με τους ερευνητές να ζητούν άμεσες ενέργειες για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης. Έρευνες έχουν εντοπίσει μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού σε ανθρώπινους πνεύμονες, το συκώτι, τα νεφρά, τον πλακούντα, καθώς και σε αρθρώσεις, αιμοφόρα αγγεία και τον μυελό των οστών.

Με βάση τα νέα ευρήματα, ο ερευνητής Sedat Gündoğdu από το Πανεπιστήμιο Cukurova της Τουρκίας τόνισε ότι «είναι πλέον επείγουσα ανάγκη να ανακηρυχθεί η πλαστική ρύπανση ως παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης». Οι άνθρωποι εκτίθενται στα μικροπλαστικά, τα οποία είναι κομμάτια πλαστικού με διάμετρο μικρότερη από 5 χιλιοστά, μέσω του αέρα, του νερού και ακόμη και της τροφής.

Παρόλο που οι επιπτώσεις των μικροπλαστικών στην υγεία δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητές, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να συνδέονται με σοβαρές καταστάσεις όπως το οξειδωτικό στρες, που προκαλεί βλάβες στα κύτταρα και φλεγμονή, και ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Σε πειράματα με ζώα, τα μικροπλαστικά έχουν συσχετιστεί με προβλήματα γονιμότητας, διάφορους τύπους καρκίνου, και διαταραχές στο ενδοκρινικό και ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ υπάρχουν και ενδείξεις για επιδράσεις στη μάθηση και τη μνήμη. «Είναι τρομακτικό, θα έλεγα».

Σοκ: Ποιά είναι τα φαγητά με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση πλαστικών;

Σοκάρουν τα ευρήματα της μελέτης

Σε μια πρόσφατη μελέτη, η οποία δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί πλήρως από άλλους επιστήμονες αλλά έχει αναρτηθεί διαδικτυακά από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας, οι ερευνητές κατέγραψαν ανησυχητικά υψηλή συγκέντρωση μικροπλαστικών σε εγκεφαλικά δείγματα.

Η ανάλυση που πραγματοποιήθηκε σε δείγματα από το ήπαρ, τα νεφρά και τον εγκέφαλο, αποκάλυψε ότι όλα τα όργανα περιείχαν μικροπλαστικά. Ωστόσο, στα 91 δείγματα εγκεφάλου, βρέθηκαν 10 έως 20 φορές περισσότερα μικροπλαστικά σε σύγκριση με τα υπόλοιπα όργανα. Αυτό το εύρημα προκάλεσε μεγάλη ανησυχία, όπως δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας, Matthew Campen, τοξικολόγος και καθηγητής φαρμακευτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού.

Συγκεκριμένα, 24 από τα δείγματα εγκεφάλου, τα οποία συλλέχθηκαν στις αρχές του 2024, έδειξαν ότι κατά μέσο όρο περίπου το 0,5% του βάρους τους ήταν πλαστικό. Οι ερευνητές τονίζουν ότι τα αποτελέσματα αυτά είναι εξαιρετικά ανησυχητικά και δημιουργούν νέες ερωτήσεις σχετικά με τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

«Είναι αρκετά ανησυχητικό», δήλωσε ο Campen. «Υπάρχει πολύ περισσότερο πλαστικό στους εγκεφάλους μας από ό,τι θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ ή να νιώσω άνετα με αυτό».Η μελέτη περιγράφει τον εγκέφαλο ως «έναν από τους πιο μολυσμένους από πλαστικό ιστούς που έχουν δειγματοληπτηθεί μέχρι σήμερα».

Η προκαταρκτική μελέτη που διεξήχθη από τον Matthew Campen αποκαλύπτει μια ανησυχητική σύνδεση. Οι ερευνητές ανέλυσαν 12 εγκεφαλικά δείγματα από άτομα που είχαν πεθάνει με άνοια, συμπεριλαμβανομένης της νόσου Αλτσχάιμερ, και διαπίστωσαν ότι αυτά τα δείγματα περιείχαν έως και 10 φορές μεγαλύτερη ποσότητα πλαστικών μικροσωματιδίων κατά βάρος σε σύγκριση με τα δείγματα από υγιή άτομα.

(Σημειώνεται ότι η πιο πρόσφατη έκδοση της μελέτης, η οποία περιλαμβάνει αυτά τα ευρήματα, δεν είχε δημοσιευθεί διαδικτυακά τη στιγμή της συγγραφής αυτού του άρθρου).

«Δεν ξέρω πόσο περισσότερο πλαστικό μπορεί να χωρέσει ο εγκέφαλός μας χωρίς να προκαλέσει κάποια προβλήματα», δήλωσε ο Campen.

Το τρομακτικό συμπέρασμα

Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ποσότητα μικροπλαστικών στα εγκεφαλικά δείγματα του 2024 ήταν περίπου 50% μεγαλύτερη σε σύγκριση με δείγματα από το 2016. Αυτό υποδηλώνει ότι η συγκέντρωση μικροπλαστικών στους ανθρώπινους εγκεφάλους αυξάνεται με ρυθμό ανάλογο με αυτόν της περιβαλλοντικής ρύπανσης. Τα περισσότερα δείγματα προήλθαν από το γραφείο του ιατροδικαστή στο Αλμπουκέρκι του Νέου Μεξικού, το οποίο ασχολείται κυρίως με περιπτώσεις πρόωρου ή βίαιου θανάτου.

«Μπορείτε να το παρατηρήσετε ξεκάθαρα – αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου. Είναι σύμφωνο με αυτό που βλέπετε στο περιβάλλον», δήλωσε ο Campen.

Πολλές μελέτες έχουν εντοπίσει μικροπλαστικά σε εγκεφάλους άλλων ζώων, οπότε δεν είναι εντελώς απροσδόκητο ότι το ίδιο μπορεί να συμβαίνει και στους ανθρώπους, δήλωσε ο Almroth από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα. Σχετικά με τα μικροπλαστικά, ανέφερε πως ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός δεν είναι τόσο αποτελεσματικός στην προστασία του εγκεφάλου όσο πιστεύαμε.

Η έρευνα για τη συσσώρευση μικροπλαστικών στο ανθρώπινο σώμα έχει ενταθεί πρόσφατα. Μια μελέτη, που δημοσιεύθηκε τον προηγούμενο μήνα στο περιοδικό Journal of Hazardous Materials, βρήκε μικροπλαστικά σε όλα τα 16 δείγματα μυελού των οστών που εξετάστηκαν. Ήταν η πρώτη φορά που μια τέτοια έρευνα έγινε και αποκάλυψε ότι όλα τα δείγματα περιείχαν πολυστυρένιο, ένα υλικό που χρησιμοποιείται στις συσκευασίες, και σχεδόν όλα περιείχαν πολυαιθυλένιο, το οποίο συναντάται σε συσκευασίες τροφίμων και διάφορα οικιακά προϊόντα.

Επιπλέον, μια άλλη μελέτη από την Κίνα, που αφορούσε 45 ασθενείς με χειρουργικές επεμβάσεις σε ισχίο ή γόνατο, εντόπισε μικροπλαστικά στη μεμβρανώδη επένδυση αυτών των αρθρώσεων. Μια διαφορετική έρευνα, δημοσιευμένη τον Ιούνιο στο International Journal of Impotence Research, βρήκε μικροπλαστικά στους ιστούς των πέους σε τέσσερις από τους πέντε άνδρες που έκαναν εμφυτεύματα για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας.

«Οι πιθανές επιπτώσεις στην υγεία είναι ανησυχητικές, ιδίως αν λάβουμε υπόψη τις άγνωστες μακροπρόθεσμες συνέπειες της συσσώρευσης μικροπλαστικών σε ευαίσθητους ιστούς όπως τα αναπαραγωγικά όργανα», δήλωσε ο Ranjith Ramasamy, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και ιατρικός ερευνητής και ουρολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι.

Ταυτόχρονα, μια ομάδα ερευνητών από την Κίνα δημοσίευσε τον Μάιο μια μελέτη που αποκάλυψε την παρουσία μικρών ποσοτήτων μικροπλαστικών στο σπέρμα όλων των 40 συμμετεχόντων. Παρόμοια αποτελέσματα είχαν αναφέρει και Ιταλοί ερευνητές λίγους μήνες νωρίτερα.

Επιπλέον, αρκετές μελέτες έχουν εντοπίσει μόλυνση στον ανθρώπινο πλακούντα. Μία από αυτές, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Toxicological Sciences τον Μάιο, αποκάλυψε την ύπαρξη μικρο- και νανοπλαστικών σε όλα τα 62 δείγματα πλακούντα, με τις συγκεντρώσεις να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους.

Στην Ιταλία, ερευνητές παρακολούθησαν 312 ασθενείς στους οποίους αφαιρέθηκαν λιπώδεις εναποθέσεις από τις καρωτίδες τους. Σχεδόν το 60% αυτών των ατόμων βρέθηκαν να έχουν μικροπλαστικά και διαπιστώθηκε ότι είχαν χειρότερα αποτελέσματα σε σύγκριση με εκείνους που δεν είχαν: κατά τη διάρκεια των επόμενων 34 μηνών, είχαν 2,1 φορές περισσότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο ή να πεθάνουν.

Προσοχή, επικίνδυνα όξινος οργανισμός: Τα συμπτώματα και τα σημάδια στο σώμα σας

«Κανένα μέρος δεν έμεινε ανέγγιχτο»

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων αναφέρει σε δήλωσή του στον ιστότοπό του ότι «τα τρέχοντα επιστημονικά στοιχεία δεν αποδεικνύουν ότι τα επίπεδα μικροπλαστικών ή νανοπλαστικών που ανιχνεύονται στα τρόφιμα αποτελούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία».

Ωστόσο, οι ερευνητές προτείνουν ότι τα άτομα θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για να περιορίσουν την έκθεσή τους στα μικροπλαστικά. Συνιστούν να αποφεύγουν τη χρήση πλαστικών κατά την προετοιμασία τροφίμων, ιδιαίτερα όταν μαγειρεύουν στον φούρνο μικροκυμάτων, να προτιμούν το νερό βρύσης αντί για εμφιαλωμένο και να αποφεύγουν τη συσσώρευση σκόνης, η οποία μπορεί να περιέχει πλαστικά σωματίδια. Ορισμένοι επιστήμονες προτείνουν επίσης τη μείωση της κατανάλωσης κρέατος, ειδικά των επεξεργασμένων προϊόντων.

Ο Leonardo Trasande, ιατρικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, ανέφερε ότι πολλά παραμένουν αδιευκρίνιστα σχετικά με τις επιπτώσεις της συσσώρευσης μικροπλαστικών στον ανθρώπινο οργανισμό. Ωστόσο, οι αρνητικές επιδράσεις των χημικών ουσιών που περιέχονται στα πλαστικά, όπως οι φθαλικές ενώσεις, είναι πιο καλά τεκμηριωμένες. Σε μια μελέτη στην οποία συμμετείχε ως συν-συγγραφέας, διαπιστώθηκε ότι η έκθεση σε φθαλικές ενώσεις συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοαγγειακών νοσημάτων και θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες, προκαλώντας ετήσιες απώλειες παραγωγικότητας που ξεπερνούν τα 39 δισεκατομμύρια δολάρια.

Τα μικροπλαστικά σωματίδια μπορούν να μολυνθούν με τέτοιες χημικές ουσίες και να τις μεταφέρουν στον οργανισμό. «Τα μικρο- και νανοπλαστικά μπορεί να είναι αποτελεσματικά συστήματα μεταφοράς τοξικών χημικών ουσιών», δήλωσε ο Trasande.

Το Αμερικανικό Συμβούλιο Χημείας, το οποίο εκπροσωπεί τους κατασκευαστές πλαστικών και χημικών προϊόντων, δεν απάντησε άμεσα σε ερωτήσεις σχετικά με τις πρόσφατες μελέτες που βρήκαν μικροπλαστικά στα ανθρώπινα όργανα. Η Kimberly Wise White, αντιπρόεδρος του ομίλου, σημείωσε ότι «η παγκόσμια βιομηχανία πλαστικών είναι αφοσιωμένη στην προώθηση της επιστημονικής κατανόησης των μικροπλαστικών».

Πριν από δύο χρόνια, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον κατέληξε σε συμφωνία να ξεκινήσει την εργασία για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας συνθήκης με στόχο την καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης. Αυτή η διαδικασία είναι ήδη σε εξέλιξη.

«Δεν μένει τίποτα ανέγγιχτο, από τη βαθιά θάλασσα μέχρι την ατμόσφαιρα και τον ανθρώπινο εγκέφαλο», δήλωσε ο Almroth.