Τι συμβαίνει στο Αιγαίο; Αστυπάλαια και Νάξος μετακινήθηκαν από τους σεισμούς

Τι συμβαίνει στο Αιγαίο; Αστυπάλαια και Νάξος μετακινήθηκαν από τους σεισμούς στη Σαντορίνη

Σε μια άκρως ενδιαφέρουσα επιστημονική εκδήλωση που διοργανώθηκε από το Κέντρο Έρευνας Φυσικών Καταστροφών της Ακαδημίας Αθηνών, με θέμα «Διάλογοι για τη Σαντορίνη», αποκαλύφθηκαν σημαντικά στοιχεία σχετικά με τις γεωλογικές μεταβολές που προκάλεσε η πρόσφατη σεισμική κρίση στην περιοχή.

Αστυπάλαια και Νάξος μετακινήθηκαν από τους σεισμούς

Ο Θανάσης Γκανάς, διευθυντής Ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, αναφέρθηκε στις επιπτώσεις της σεισμικής δραστηριότητας, τονίζοντας ότι η κρίση στη Σαντορίνη είχε ως αποτέλεσμα τη μετακίνηση της Αστυπάλαιας κατά 2 εκατοστά και της Νάξου κατά 2,8 εκατοστά. Επιπλέον, η Εύη Νομικού, καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αποκάλυψε ότι η περιοχή του υποθαλάσσιου ηφαιστείου του Κολούμπο βυθίστηκε κατά 19 εκατοστά.

Η Μαργαρίτα Σέγκου, διευθύντρια Ερευνών στο British Geological Survey, παρουσίασε μια ανάλυση της σεισμικής κρίσης στη Σαντορίνη, περιγράφοντας την εξέλιξή της σε τέσσερις διακριτές φάσεις. Η ανάλυση αυτή προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την κατανόηση των γεωλογικών φαινομένων που έλαβαν χώρα στην περιοχή.

«Στην πρώτη φάση, έως την 1η Φεβρουαρίου, υπήρχαν σεισμικά γεγονότα, αλλά μειωμένα. Στη δεύτερη φάση, από 2 έως 5 Φεβρουαρίου, παρατηρείται μια έντονη αύξηση της σεισμικότητας, με σεισμούς έως 5 Ρίχτερ.

Αιτία είναι η κατάτμηση των πετρωμάτων από την πίεση που ασκεί από κάτω το μάγμα. Στην τρίτη φάση, από 6 έως 10 Φεβρουαρίου, πραγματοποιείται μετακίνηση του μάγματος και αυξημένα σεισμικά επεισόδια. Τέλος, στην τέταρτη φάση, από 11 έως 14 Φεβρουαρίου, αρχίζει και γίνεται περισσότερο αντιληπτή από τους ρυθμούς της σεισμικότητας ότι υπάρχει εμπλοκή και των ρηγμάτων της περιοχής».

Η εκδήλωση ανέδειξε την ανάγκη για τη δημιουργία ενός ηφαιστειακού παρατηρητηρίου στη Σαντορίνη, όπως τόνισε ο Θανάσης Γκανάς. Ένα τέτοιο παρατηρητήριο θα επιτρέψει την συνεχή παρακολούθηση της ηφαιστειακής δραστηριότητας και την έγκαιρη προειδοποίηση για πιθανές μελλοντικές εκρήξεις.

«Κάθε χρόνο η Σαντορίνη και η Αμοργός μετακινούνται κατά 4,5 χιλιοστά προς τα βορειοανατολικά και η Αστυπάλαια με την Ανάφη προς τα νοτιοδυτικά και ταυτόχρονα μετατοπίζονται και οριζόντια. Χάρη στην κρίση του Φεβρουαρίου, η Αστυπάλαια μετακινήθηκε κατά 2 εκατοστά προς τα νοτιοανατολικά, ενώ η Νάξος κατά 2,8 εκατοστά προς τα βόρεια-βορειοδυτικά. Η Ανυδρος, όπως προκύπτει από τα δορυφορικά δεδομένα, μετακινήθηκε κατά 14 εκατοστά προς τα δυτικά και βυθίστηκε κατά 12 εκατοστά, καθώς βρέθηκε στο επίκεντρο της ηφαιστειακής-τεκτονικής δραστηριότητας».

Πρόβλεψη σοκ για σεισμό πάνω από 8 Ρίχτερ στην Ελλάδα

Ο Θανάσης Γκανάς, ανέφερε επίσης ότι η περιοχή της Σαντορίνης έχει βιώσει σεισμούς με μέγιστο μέγεθος 5,3 Ρίχτερ.

Ωστόσο, τόνισε ότι τα υποθαλάσσια ρήγματα στην περιοχή έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν πολύ ισχυρότερους σεισμούς, με μέγεθος που μπορεί να φτάσει έως και 7,1 Ρίχτερ, με μια διακύμανση +/- 0,3 Ρίχτερ.

Αυτό σημαίνει ότι, ενώ οι πρόσφατες σεισμικές δονήσεις ήταν σχετικά μέτριες, υπάρχει η πιθανότητα για πολύ μεγαλύτερους σεισμούς στο μέλλον.

«Ήμασταν τυχεροί γιατί η περιοχή μελετάται πολλά χρόνια. Ετσι γνωρίζαμε τα ρήγματα – υπάρχουν περιπτώσεις που γίνεται ένας υποθαλάσσιος σεισμός και αναρωτιόμαστε πού ακριβώς έγινε. Και επειδή έχουν γίνει πολλές συνεργασίες με ξένα πανεπιστήμια και ωκεανογραφικές αποστολές στη Σαντορίνη, διαθέτουμε πολλά δεδομένα, παρότι εμείς ως χώρα δεν ευνοούμε τη θαλάσσια έρευνα», εξηγεί στην «Καθημερινή» η καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Εύη Νομικού. «Επιπλέον ήμασταν τυχεροί γιατί στις 24 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος, τοποθετήσαμε υποθαλάσσιους σεισμογράφους και αισθητήρες μετακίνησης του πυθμένα. Οι συσκευές αυτές μας έδειξαν ότι η περιοχή του Κολούμπο βυθίστηκε κατά 19 εκατοστά, μια καταγραφή που συμφωνεί με τα δεδομένα που προέρχονται από την ξηρά».

Σεισμικές προβλέψεις: Ιάπωνας σεισμολόγος προειδοποιεί για ενδεχόμενο τσουνάμι στο Αιγαίο

Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στην εκδήλωση της Ακαδημίας Αθηνών ανέλυσαν το πώς λειτούργησαν οι μαγματικοί θάλαμοι που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης. «Συνθέτοντας όλα τα δεδομένα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι επαναλαμβανόμενοι σεισμοί είχαν ως αιτία μια “φλέβα τροφοδοσίας”, τη μετακίνηση ρευστών από βαθύτερους μαγματικούς θαλάμους προς την επιφάνεια, μια κίνηση που μετακίνησε τα ρήγματα και προκάλεσε τους σεισμούς. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν ήταν καθαρά τεκτονικοί οι σεισμοί».

Πρόβλεψη σοκ για δυνατό σεισμό στην Ελλάδα – Οι «κόκκινες» περιοχές

Η εκδήλωση «Διάλογοι για τη Σαντορίνη» συγκέντρωσε επιφανείς επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι παρουσίασαν τις τελευταίες έρευνες και τα ευρήματά τους σχετικά με την ηφαιστειακή δραστηριότητα στην περιοχή. Η ανταλλαγή γνώσεων και απόψεων μεταξύ των επιστημόνων αναμένεται να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση των γεωλογικών φαινομένων και στην ενίσχυση της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση πιθανών μελλοντικών κινδύνων.