Το πρώτο Ψυχοσάββατο για το 2025

Το Άγιο Πάσχα είναι κινητή γιορτή. Και μαζί του μετακινούνται και τα Ψυχοσάββατα , που δεν έχουν σταθερή ημερομηνία κάθε χρόνο.

Για το 2025 , το πρώτο Ψυχοσάββατο θα τιμηθεί στις 22 Φεβρουαρίου. Ενώ το δεύτερο θα τελεστεί στις 7 Ιουνίου .

Αν και κάθε Σάββατο θεωρείται αφιερωμένο ψυχές των εκλιπόντων χριστιανών , με την ελπίδα της ανάστασής τους κατά τη Δευτέρα Παρουσία , η Εκκλησία αποδίδει ιδιαίτερη τιμή στη μνήμη τους κατά τα δύο μεγάλα Ψυχοσάββατα .

Παραδόσεις και τελετουργίες των Ψυχοσάββατων

Οι πιστοί τιμούν αυτές τις ημέρες με μνημόσυνα στις εκκλησίες , τρισάγια στους τάφους των αγαπημένων τους, καθώς και με το μοίρασμα κολλύβων και ελεημοσυνών προς τους φτωχούς, γνωστό ως «ψυχικό». Σύμφωνα με την παράδοση, η εργασία απαγορεύεται την ημέρα αυτή.

Το Ψυχοσάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό: η επόμενη ημέρα είναι αφιερωμένη στη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Όπου όλοι οι άνθρωποι θα σταθούν ενώπιον Του για την τελική κρίση. Μέσω του μνημόσυνου , οι πιστοί προσεύχονται ώστε ο Θεός να δείξει έλεος και συγχώρεση. Όχι μόνο στους ζωντανούς αλλά και στις ψυχές των κεκοιμημένων, εντάσσοντάς τους στα ουράνια βασιλεία Του.

Το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής , γνωστό και ως του Ρουσαλιού , έχει τις ρίζες του στη ρωμαϊκή γιορτή των Ρουσαλίων ή Ροζαλίων . Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, είναι η ημέρα που οι ψυχές επιστρέφουν στον Κάτω Κόσμο , καθώς πιστεύεται ότι κατά την περίοδο του Πάσχα κυκλοφορούν ελεύθερες στη γη . Αυτή η αντίληψη αποτυπώνεται στο γνωστό δίστιχο:

«Όλα τα Σάββατα να παν, να παν και να γυρίσουν,
Το Σάββατο του Ρουσαλιού να πάει, να μην γυρίσει».

Μια καθολική μνημόνευση

Κατά τα δύο μεγάλα Ψυχοσάββατα , η Εκκλησία προσεύχεται για όλες τις ψυχές που έχουν φύγει από τη ζωή, ακόμα και για εκείνες που δεν έτυχαν της δέουσας τιμής λόγω συνθηκών. Συγκεκριμένα, μνημονεύονται:

Άνθρωποι που πέθαναν πρόωρα ή μακριά από τον τόπο τους, είτε στη στεριά είτε στη θάλασσα.
Εκείνοι που χάθηκαν σε πολέμους, φυσικές καταστροφές, πανδημίες ή ακραία καιρικά φαινόμενα .

Όσοι έκαψαν ή χάθηκαν υπό άγνωστες συνθήκες.
Οι φτωχοί και άποροι που δεν είχαν συγγενείς να τελέσουν για αυτούς τα καθιερωμένα μνημόσυνα και τις ακολουθίες.

Τα Ψυχοσάββατα, λοιπόν, δεν είναι απλώς μέρες μνήμης αλλά και ημέρες προσευχής και ελπίδας για την ανάπαυση των ψυχών και την αιώνια σωτηρία τους.