Γιατί ο Άγιος Νικόλαος είναι ο προστάτης των ναυτικών και των φτωχών;

Η 6η Δεκεμβρίου είναι ημέρα τιμής για τον Άγιο Νικόλαο, τον κατ’ εξοχήν προστάτη των ναυτικών. Μάθετε για τον βίο του, τη σύνδεσή του με το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, τον Santa Claus και τη μυροβλυσία των λειψάνων του.

Η 6η Δεκεμβρίου αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ημέρες του Ορθόδοξου εορτολογίου και ταυτόχρονα ημέρα μεγάλης γιορτής για ολόκληρο τον ελληνικό ναυτικό κόσμο. Κατά την ημερομηνία αυτή τιμάται ο Άγιος Νικόλαος, ο οποίος έχει καθιερωθεί ως ο κατ’ εξοχήν προστάτης των ναυτικών και όλων των ανθρώπων της θάλασσας.

Ο Άγιος Νικόλαος και η Ελληνική Ναυτική Παράδοση

Η βαθιά σύνδεση του Αγίου Νικολάου με τη θάλασσα προέρχεται από θαύματα που σχετίζονται με τη ναυτιλία και αναφέρονται εκτενώς στον βίο του. Η πίστη στη θαυματουργή του προστασία είναι τόσο ισχυρή που τα πλοία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, όπως και πολλά εμπορικά, φέρουν την εικόνα του Αγίου Νικολάου.

Αργία, Παρεκκλήσια και Λατρευτικοί Τόποι του Αγίου Νικολάου

Η ημέρα τιμής του Αγίου Νικολάου είναι επίσημη αργία για όλες τις Υπηρεσίες του Πολεμικού Ναυτικού, το Λιμενικό Σώμα, το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, τα ελληνικά πλοία και τις ναυτιλιακές εταιρείες.

Πολλά παρεκκλήσια εντός πλοίων, όπως αυτό στο ιστορικό Θ/Κ Γ. Αβέρωφ, είναι αφιερωμένα στον Άγιο, ενώ το όνομά του κοσμεί πολλά πλεούμενα. Επιπλέον, ο Άγιος Νικόλαος τιμάται ιδιαίτερα ως προστάτης της πόλης του Βόλου, καθώς και της ομώνυμης πόλης του Αγίου Νικολάου Κρήτης, όπου η 6η Δεκεμβρίου είναι επίσημη αργία. Στο Ναύπλιο, δίπλα στο λιμάνι, ο Ναός του Αγίου Νικολάου στέκεται ως φόρος τιμής στους ναυτικούς.

Ο Άγιος Νικόλαος, η Φιλανθρωπία και η Σύνδεση με τον Santa Claus

Πέρα από προστάτης της θάλασσας, ο Νικόλαος είναι γνωστός ως προστάτης των φτωχών και των παιδιών. Η παράδοση αναφέρει ότι έδινε δώρα σε παιδιά και απόρους κρυφά, χωρίς να αποκαλύπτει την ταυτότητά του.

Η Δυτική Παράδοση: Santa Claus και Χριστούγεννα

Αυτός ο φιλανθρωπικός χαρακτήρας δημιούργησε την σύνδεση με τον Santa Claus (σύντμηση του Santa Nicolaus) στη Δύση. Η γιορτή του Αγίου Νικολάου συνδέθηκε έτσι με τα Χριστούγεννα και την ανταλλαγή δώρων. Στην Ελλάδα, η μορφή του Santa Claus έχει ταυτιστεί με τον Άγιο Βασίλη, ο οποίος φοράει κόκκινα ρούχα και έχει λευκή γενειάδα, αν και ο συμβολισμός των δώρων παραπέμπει ουσιαστικά στις πράξεις του Αγίου Νικολάου.

Άγιος Νικόλαος: Βρέθηκε το πέτρινο φέρετρο του πραγματικού «Άη Βασίλη»

Ο Βίος, οι Διωγμοί και η Μυροβλυσία των Λειψάνων

Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε το 270 μ.Χ. στα Πάταρα της Λυκίας από εύπορους γονείς. Αφού έμεινε ορφανός και κληρονόμος μεγάλης περιουσίας, αφιερώθηκε στα Θεία. Χειροτονήθηκε ιερέας και αργότερα έγινε Αρχιεπίσκοπος Μύρων της Λυκίας, αναπτύσσοντας έντονη φιλανθρωπική δράση με την ίδρυση νοσοκομείων και ιδρυμάτων.

Κατά τους διωγμούς του Διοκλητιανού υπέστη βασανιστήρια και φυλακίστηκε, μέχρι την άνοδο του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Ο θαυματουργός Άγιος συμμετείχε στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας το 325 μ.Χ., όπου καταπολέμησε τις διδασκαλίες του Αρείου.

Ο Άγιος Νικόλαος απεβίωσε εν ειρήνη την 6η Δεκεμβρίου του 343 μ.Χ. Μετά τον θάνατό του, ονομάστηκε «Μυροβλύτης», καθώς, σύμφωνα με την παράδοση, τα λείψανά του άρχισαν να αναβλύζουν Άγιο Μύρο. Τα λείψανα μεταφέρθηκαν το 1087 στην πόλη Μπάρι της Ιταλίας.

Επιστημονική Πιστοποίηση των Λειψάνων και της Μυροβλυσίας

Οι σύγχρονες επιστημονικές έρευνες, όπως αυτές που διεξήχθησαν το 1953 και το 1957 μ.Χ. στο Μπάρι, πιστοποίησαν τη γνησιότητα των Ιερών Λειψάνων. Η ιατρική ομάδα διαπίστωσε ότι ανήκαν σε άνδρα ύψους περίπου 1,67μ., ο οποίος πέθανε σε ηλικία άνω των 70 ετών. Το πιο εντυπωσιακό εύρημα ήταν η επιστημονική απόδειξη της μυροβλυσίας: το διαυγές υγρό που έπλεε μέσα στη λάρνακα αποδείχθηκε καθαρό νερό, προερχόμενο από τα οστά του Αγίου, επιβεβαιώνοντας έτσι την χριστιανική παράδοση.

---

Εορτολόγιο: Νικόλαος, Νικόλας, Νίκος, Νικολός, Νικολής, Νικολάκης, Νικολέττα, Νικολούδα, Νικολίτσα, Νικολίνα, Νικολέτα, Νικόλ, Μυριαλλής.

 

 

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας Διδάσκαλον, ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια. Πάτερ Ἱεράρχα Νικόλαε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἐν τοῖς Μύροις Ἅγιε, ἱερουργὸς ἀνεδείχθης· τοῦ Χριστοῦ γὰρ Ὅσιε, τὸ Εὐαγγέλιον πληρώσας, ἔθηκας τὴν ψυχήν σου ὑπὲρ λαοῦ σου, ἔσωσας τοὺς ἀθώους ἐκ τοῦ θανάτου· διὰ τοῦτο ἡγιάσθης, ὡς μέγας μύστης Θεοῦ τῆς χάριτος.

Ὁ Οἶκος
Ἀνυμνήσωμεν νῦν τὸν Ἱεράρχην ᾄσμασι, τὸν ἐν Μύροις λαοὶ ποιμένα καὶ διδάσκαλον, ἵνα ταῖς πρεσβείαις αὐτοῦ ἐλλαμφθῶμεν· ἰδοὺ γὰρ ὤφθη ὅλος καθάρσιος, ἀκήρατος πνεύματι, Χριστῷ προσάγων θυσίαν ἄμωμον, τὴν εἰλικρινῆ καὶ Θεῷ εὐπρόσδεκτον, ὡς ἱερεὺς κεκαθαρμένος τῇ ψυχῇ καὶ τῇ σαρκί· ὅθεν ὑπάρχει ἀληθῶς, τῆς Ἐκκλησίας προστάτης, καὶ ὑπέρμαχος ταύτης, ὡς μέγας μύστης Θεοῦ τῆς χάριτος.

Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Ποταμὸν ἰαμάτων ὑπερχειλῆ, καὶ πηγήν σε θαυμάτων ἀνελλιπῆ, ἔδειξε Νικόλαε, τοῦ ἐλέους ἡ ἄβυσσος· οἱ γὰρ βαρείαις νόσοις, πικρῶς πιεζόμενοι, καὶ συμφοραῖς τοῦ βίου, δεινῶς ἐταζόμενοι, πάσης ἀθυμίας, ἀκεσώδυνον ὄντως, εὑρίσκουσι φάρμακον, τὴν θερμήν σου ἀντίληψιν· διὰ τοῦτο βοῶμέν σοι· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.